Arama Sonuçları: yunus-emre-siirlerinden-bir-guldeste

  • Yunus Emre'nin Şiirlerinden Bir Güldeste

     

    Yunus Emre'nin Şiirlerinden Bir Güldeste.....

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    1.

    Bir şaha kul olmak gerek hergiz mazul olmaz ola

    Bir eşik yastanmak gerek kimse elden almaz ola

    • Bir kuş olup uçmak gerek bir kenara geçmek gerek
    • Bir şerbetten içmek gerek içenler ayılmaz ola
    • Çevik behri olmak gerek bir denize dalmak gerek

    Bir gevher çıkarmak gerek hiç sarraflar bilmez ola

    • Bir bahçeye girmek gerek hoş teferrüç kılmak gerek
    • Bir gülü yaylamak gerek hergiz ol gül solmaz ola
    • Kişi âşık olmak gerek maşukayı bulmak gerek

    Işk oduna yanmak gerek ayruk oda yanmaz ola

    • Yunus imdi var tek otur yüzünü hazrete götür
    • Özün gibi bir er getir hiç cihana gelmez ola
    • Sözcükler:

    Hergiz: asla,

    Mazul: azledilmiş,

    Teferrüc: açılma,ferahlama,

    Işk: aşk, sevgi

    2.

    Doldur kadehi sungıl bize ışk şarabından ey saki

    Ol badyadan gerek bize ondan içe şeyh ü fakı

    • Sohbetimiz ilahidir sücümüz Kevser abıdır
    • Şahımız şahlar şahıdır çalgımız dost firakıdır
    • Her demde sohbet ola müftü müderris mat ola

    Bir ilahi devlet ola ondan içen oldu baki

    • Hırkayıla tac yol vermez fereciyle alim olmaz
    • Din diyanet olmayınca neylersin bunca varakı
    • Okudun yedi mushafı taat gösterir ol safı

    Çünkü amel eylemedin gerekse var yüzyıl oku

    • Bin kez vardınısa yüz yıl taat kıldınısa
    • Bir kez gönül sıdınısa gerekse var yüzyıl yol doku
    • Sorun bana aklı olan gönül mü yiğ Kabe mi yiğ

    Ben aydırım gönül yiğdir gönüldedir Hak durakı

    • Komşuyula gönülleri ısmarladı Hak Resul'e
    • Mirac gecesi dost ile bu keleci oldu dakı
    • Yunus sana farizadir tutgıl miskinlik eteğin

    Diler isen pak olasan gönüllerde olgıl baki

    Sözcükler:

    Fakı(h): Din hukukçusu,

    Sücu: içecek, şarap,

    Ferece: önü açık yenli giysi,

    Sıdınmak:kırmak,

    Aydırmak: demek, söylemek,

    Keleci: söz, sohbet,

    Fariza: farz olan şey, ödev

    3.

    Işk imamdır bize gönül cemaat

    Dost yüzün kıbledir daimdir salat

    • Dost yüzün görünce şirk yağmalandı
    • Anınçün kapıda kaldı şeriat
    • Can secdeye vardı dost mihrabında

    Yüz kere uruban eder münacat

    • Derildi beşimiz bir vakte geldi
    • Beş bölük oluban kim kıla taat
    • Münacat gibi vakt olmaz arada

    Ne güzindir bize dost ile halvet

    • Kimse dinine biz hilaf demeziz
    • Din tamam olıcak doğar muhuhabbet
    • Yarenler der bize şartı bırakman

    Şart o kişiyedir eder hıyanet

    • Bela kavlin dedik evelki demde
    • Henüz bir demdir ol vakt ü bu saat
    • Erenler nefesidir devletimiz

    Anınla fitneden olduk selamet

    • Doğruluk bekleyen dost kapısında
    • Gümansız ol bulur ilahi devlet
    • Yunus öyle esirdir ol kapıda

    Diler ki olmaya ebedi azat

    Sözcükler:

    Taat: ibadet, tapınmalar,

    Münacat: Tanrıya sessizce dua, yakarı,

    Güzin: seçkin, seçilmiş

    Azat: serbest, özgür

    4.

    Bir sualim var sana ey dervişler ecesi

    Meşayih ne buyurur yol haberi nicesi

    • Vergil suale cevap tutalım olsun sevap
    • Şule kime gösterir ışk evinin bacası
    • Evel kapı şeriat emri nehyi bildirir

    Yuya günahlarını her bir Kur'an hecesi

    • İkincisi tarıkat kulluğa bel bağlaya
    • Yolu doğru varanı yarlığaya hocası
    • Üçüncüsü marifet can gönül gözü açar

    Bu ma'ni sarayının Arş'a değin yücesi

    • Dördüncüsü hakikat ere eksik bakmaya
    • Bayram ola gündüzü Kadir ola gecesi
    • Bu şeriat güç olur tarıkat yokuş olur

    Marifet sarplıkdurur hakikattır yücesi

    • Derviş'in dört yanında dört ulu kapı gerek
    • Nereye bakar ise gündüz ola gecesi
    • Ana eren dervişe iki cihan keşfolur

    Onun sıfatın öğer ol Haceler Hacesi

    • Dört hal içinde derviş gerek siyaset çeke
    • Menzile ermez kalır yol eri yuvacası
    • Kırk kişi bir ağacı dağdan güçle indire

    Ya bunca mürid muhib Sırat niçe geçesi

    • Küfrün atarken sakın imanın vurmayasın
    • Yoksa sırsın güveci sebil olur güveci
    • Dört kapıdır kırk makam yüzaltmış menzili var

    An'erene açılır vilayet derecesi

    • Âşık Yunus bu sözü muhal diye söylemez
    • Ma'ni yüzün gösterir bu şairler kocası
    • Sözcükler:

    Meşayih: şeyhler,

    Şu'le: yalım, parlaklık,

    Nehy: yasak, yasak etme,

    Ma'ni: mana, anlam,

    Niçe: nasıl,

    Sırsın:sarsarsın,

    Vilayet: velilik makamı

    5.

    Din ü millet sorarısan âşıklara din ne hacet

    Âşık kişi harab olur âşık bilmez din diyanet

    • Âşıkların gönül gözü maşuk dapa gitmiş olur
    • Ayrık surette en kalur kim kılısar zühd ü taat
    • Taat kılan Uçmak için din tutmayan Tamu için

    Ol ikiden fariğ olur neye benzer bu işaret

    • Herkim dostu sever ise dosta doğru gitmek gerek
    • İşi gücü dost olıcak cümle işten olur azat
    • Anın için maşukanın haberini kim getirir

    Cebrail ü melek sığmaz şöyle olundu işaret

    • Soru-hısap olmayısar dünya ahıret koyana
    • Münker ü Nekir ne sorar terk olucak cümle murat
    • Havf u reca gelmez anda varlık-yokluk bırağana

    İlm ü amel sığmaz anda ne terazi var ne Sırat

    • Ol kıyamet bazarında her bir kula baş kayusu
    • Yunus sen âşıklarıla hiç görmeyesin kıyamet
    • Sözcükler:

    Dapa: yönelip, yön alarak,

    Zühd: zahidlik, aşırı dindarlık,

    Uçmak: cennet,

    Tamu: cehennem,

    Fariğ olmak: feragat etmek, vazgeçmek,

    Münker ve Nekir: Ahiretteki sorgu melekleri,

    Kayu: korku, gam ve keder,

    İlm ü amel: bilim ve iş

    6.

    La şerik'ten okursun yine şerik katarsın

    Bir'e iki demeyi kimden fetva tutarsın

    • Din ü iman bünyadı doğrulukla gerçeklik
    • Ol tamam olmayıcak neyile din çatarsın
    • Çün Kur'an gökten indi onu Allah buyurdu

    Andan haber versene ha(n)'kitaptan ötersin

    • Okursun tasnif kitap çekersin bunca azap
    • Havf u reca sende yok öyle ki bir Tatar'sın
    • İlm okumaktan gerek kişi kendin bilmektir

    Pes kendini bilmezsen bir hayvandan betersin

    • İlm okumak hasılı ibret almaktır ancak
    • Çün ibrette değilsin görmeden taş atarsın
    • Dört kitabin ma'nisin Mustafa cemeyledi

    Anı unuttun benzer şerh ile söz atarsın

    • Kılarsın riya namaz yazığın çok hayrın az
    • Dinle neye varır söz cehennemde yatarsın
    • Halka fetvı verirsin ye sen niçin tutmazsın

    İlmin var amelin yok günahlara batarsın

    • Sen fakıyhsın biz fakıyr sana tanımız yoktur
    • İhlas ile gelirsen bizden nesne utarsın
    • Bu düzülen tertibi ayrıksadı derisen

    Başaramazsin hoca endişeden yitersin

    • Yunus miskin bu sözü ışk aleminden söyler
    • Deme bilmeden ona kendözünden katarsın
    • Sözcükler:

    La-şerik: eşi ve ortağı olmayan,

    Bünyad: temel,esas, öz,

    İhlas: doğru ve temiz sevgi, bağlılık

    7.

    Acep şu yerde varm'ola şöyle garip bencileyin

    Bağrı başlı gözü yaşlı şöyle garip bencileyin

    • Gezerim Rum'ıla Şam'ıYukarı İller'i kamu
    • Çok istedim bulamadım şöyle garip bencileyin
    • Kimseler garip olmasın hasret oduna yanmasın

    Hocam kimseler olmasın şöyle garip bencileyin

    • Söyler dilim ağlar gözüm gariplere göynür özüm
    • Meğer ki gökte yıldızım şöyle garip benceleyin
    • Niçe bu der ile yanam ecel ere birgün ölem

    Meğer ki sinimde bulam şöyle garip bencileyin

    • Bir garip ölmüş diyeler üç günden sonra duyalar
    • Soğuk su ile yuyalar şöyle garip bencileyin
    • Hey Emre'm Yunus biçare bulunmaz derdime çare

    Var imdi gez şardan şara şöyle garip bencileyin

    Sözcükler:

    Yukarı İller: Azerbaycan ve İran ülkeleri,

    Şar: şehir, çarşı-pazar

    8.

    Canlar canını buldum bu canım yağma olsun

    Assı ziyandan geçtim dükkanım yağma olsun

    • Ben benliğimden geçtim gözüm hicabın açtım
    • Dost vaslına eriştim gümanım yağma olsun
    • Benden benliğim gitti hep mülkümü dost tuttu

    Alan veren dost oldu lisanım yağma olsun

    • Taalluktan üzüştüm ol dosttan yana uçtum
    • Işk divanına düştüm divanım yağma olsun
    • İkilikten usandım birlik hanına kandım

    Derdi şarabın içtim dermanım yağma olsun

    • Varlık çün sefer kıldı dost andan bize geldi
    • Viran gönlüm nur doldu cihanım yağma olsun
    • Geçtim bitmez sağınçtan usandım yaz u kıştan

    Bostanlar başın buldum bostanım yağma olsun

    • Yunus ne hoş demişsin bal u şeker yemişsin
    • Ballar balını buldum kovanım yağma olsun
    • Sözcükler:

    Taalluk: ilgi, bağlanmak,

    Sağınç: Kazanç, kar

    9.

    Teferrüç eyleyivardım sabahın sinleri gördüm

    Karılmış kara toprağa şu nazik tenleri gördüm

    • Kimi gamda kimi şadman yatarlar sininde pinhan
    • Boşanmış damar akmış kan batmış kefenleri gördüm
    • Yıkılmış sinleri dolmuş hep evleri harab olmuş

    Kamu endişeden kalmış ne düşvar halleri gördüm

    • Yaylalar yaylamaz olmuş kışlalar kışlamaz olmuş
    • Bar tutmuş söylemez olmuş ağızda dilleri gördüm
    • Kimisi zevk u işrette kimi sözü beşarette

    Kimi bela vü mihnette dün olmuş günleri gördüm

    • Soğulmuş o kara gözler belirsiz olmuş ay yüzler
    • Kara toprağın altında gülderer elleri gördüm
    • Kimisi boynunu eğmiş tenini toprağa salmış

    Anasına küsüp gitmiş boynun buranları gördüm

    • Kimi zarı kılıp ağlar zebanile canın dağlar
    • Tutuşmuş sinleri oda çıkan tütünleri gördüm
    • Yunus bunu kande gördü gelip bize haber verdi

    Aklım vardı dilim şaştı netekim bunları gördüm

    Sözcükler:

    Sin: mezar, kabir,

    Şadman: sevinçli,

    Düşvar: güç

    Pinhan: gizli,

    İşret: zevk sefa,

    Beşaret: insanlık,

    Zebani: cehennemdeki kötülük melekleri

    10.

    Netekim ben beni bildim yakın bil ki Hakkı buldum

    Korkum onu buluncaydı şimdi korkudan kurtuldum

    • Ben kimseden korkımazam ya bir zerre kayırmazam
    • Ben şimdi kimden korkayım korktuğum ile bir oldum
    • Azrail gelmez yanıma sorucu gelmez sinime

    Bunlar bana ne sorar onu sorduran ben oldum

    • Ya ben onca kaçan olam anın buyruğun buyuram
    • O geldi gönlüme doldu ben ona bir dükkan olam
    • Dükkan ıssı dükkanından hali değildir evinden

    Ol bu araya gelelden halka bir ulu kan oldum

    • Canlılar bizden el alır cansızlar eri ne bilir
    • Hem verirler hem alırlar ben bir ulu divan oldum
    • Yunus'a Hak açtı kapı Yunas Hakk'a kılar tapı

    Benim işim devlet baki ben kul iken sultan oldum

    Sözcükler:

    Kan: maden, maden ocağı

    11.

    Din ü millet kodurdu ol benim canım alan

    Anı duyan kişiye ne gönül kalır ne can

    • Duymayanlar halimi dinin kodu der bana
    • Neyile din beslesin cansız gönülsüz kalan
    • Suretimde varlığım gönül ile canıdı

    Cümlesin yağmaladı bana ışk bağışlayan

    • Işkın serhengi beni komadı hiç nesneye
    • Ne İslamda ne dinde anılmaz küfr ü iman
    • Şart u farz olmaz anda canı ışka kalandı

    Cevapsız dil söylenir nice bilsin bu lisan

    • Elden iş bıraktırdı niceliksiz baktırdı
    • Dostluk ticaretinde unuttuk assı ziyan
    • Beni benlikten kodu varlık defterin yudu

    Havf u reca göstermez hayr u şer elden koyan

    • Sorman Yunus'dan haber dost kandasa andadır
    • Yüz bin gevherden farığ aşk denizine dalan
    • Sözcükler:

    Serheng: Çavuş,

    Kandasa: neredeyse

    12.

    Bu gün sohbet bizim oldu bize bizim diyen gelsin

    Bu ışk zehrin seve seve içibeni yutan gelsin

    • Kanaat hırkası içre selamet başımı çektim
    • Melamet gömleğin biçtim arif olup giyen gelsin
    • Bu ışk meydanı içinde çağırdım bir avaz ettim

    Müezzinlik bizim oldu imam oldum uyan gelsin

    • Bu ummanda delim dürlü güher vardır elim ermez
    • Akar rahmet suyu çağlar gönül kirin yuyan gelsin
    • A dostlar işidin sözüm dün etmişim bu gündüzüm

    Yavı kılmışam kendözüm bu hak yola giren gelsin

    • Yunus miskin anı görmüş eline bir divan almış
    • Alimler okuyamamış bu ma'niden duyan gelsin
    • Sözcükler:

    Melamet: kınama, azarlama,

    Ayıplama; şeriat kurallarına uymama, boşlama,

    Yavı Kılmak: yitirmek, kaybetmek

    13.

    Evvel benim ahır benim canlara can olan benim

    Azıp yolda kalmışlara hazır meded eren benim

    • Bir karara tuttum karar benim sırrıma kim erer
    • Gözsüz beni nerde görer gönüllere giren benim
    • Kün deminde nazar eden bir nazarda dünya düzen

    Kudretinden han döşeyip ışka bünyad uran benim

    • Düz döşedim bu yerleri baskı kadum bu dağları
    • Sayvan gerdim bu gökleri yeri sonra düren benim
    • Dahı acep âşıklara inkar ü din iman oldum

    Halkın dahı gönlündeki küfr ü İslam güman oldum

    • Halk içinde dirlik düzen dört kitabı doğru yazan
    • Ak üstüne kara düzen ol yazdığı Kur'an benim
    • Dost ile birliğe yeten buyruğu neyise tutan

    Mülk bezeyip dünya düzen o bahçevan hemen benim

    • Ben bu yere buyurucak yeryüzüne gün urucak
    • Ulu deniz mevc urucak Hace dahi hemen benim
    • Diller damaklar şaşıran ışk kazanını taşıran

    Hamza'yı dağdan aşıran o ağulu yılan benim

    • Yunus değil bunu diyen kendiliğidir söyleyen
    • Mutlak kafir inanmayan evvel ahır hemen benim
    • Sözcükler:

    Bünyad urmak: temel kurmak,

    Sayvan: çardak, gölgelik,

    Mevc urmak: dalgalanmak, denizde dalga yapmak

    Hace: hoca, ulu, bilgin, sahib

    14.

    Muhammed ile bile miraca ağan benim

    Ashab-ı Suffeyile yalıncak kalan benim

    • Sabr ile kanaatı verididim bunlara
    • Kırk kişi bir gömlekten başın çıkaran benim
    • O kırkından birine neşteri çaldımıdı

    Kırkından kan akıtıp ibret gösteren benim

    • Adem peygamber ile Havva yaratılmadan
    • Uçmak'dan sürülüben o müflis olan benim
    • Musa peygamber ile binbir kelime kıldım

    İsa peygamber ile göklerde kalan benim

    • Ömer i Hattab ile çok adl u dad işledim
    • Oğluyla fısk içinde anda basılan benim
    • İbrahim Edhem baktı tac u tahtı bıraktı

    Hak yoluna uyaktı o sırrı duyan benim

    • Abdürrezzak o derviş yoldaş edindi beni
    • Hallacı Mansur ile dâra asılan benim
    • Adımı Yunus taktım sırrım aleme çaktım

    Bundan ileri dahı dilde söylenen benim

    Sözcükler:

    Müflis: iflas etmiş, tükenmiş,

    Yalıncak: çırıl çıplak,

    Ashab-ı Suffe: Kırklar,

    Adl u dad: adalet ve vergi,

    İbrahim Edhem: Belh sultanı ve tacını tahtını terkeden büyük İranlı mutasavvıf. ölm. 776-7,

    Abdürrezzak: Şeyh-i Sanan adıyla tanınan, türbesi Tiflis çevresinde bir mutasavvıf şeyhi

    15.

    Çün bende buldum ben Hakkı şekk ü güman nemdir benim

    O dost yüzün görmezisem bu gözlerim nemdir benim

    • Gelsin münacat eyleyen doksan bin hacet söyleyen
    • Taşra ibadet eyleyen görün o dost nemdir benim
    • Musa olup Tur'a çıkam nur oluban gözden bakam

    Söz oluban dilden çakam sur u negam nemdir benim

    • Musa varır Tur'a çıkar orya varır nura bakar
    • Dosttan gayri zerre kadar bu gözlerim görmez benim
    • Uş beni ben cemeyledim o dosta imen eyledim

    Birliğine kıldım kaamet riya taat nemdir benim

    • O dost bana ümmi demiş hem adımı ümmi komuş
    • Dilim şeker gövdem kamış bu söyleyen nemdir benim
    • Ümmi benim Yunus benim dokkuz atam dörttür anam

    Işk oduna düşüp yanam suk u pazak nemdir benim

    Sözcükler:

    Hacet: istek, dilek,

    Sur u negam: Sur borusu ve nağmeleri,

    Kaamet kılmak: ayakta ezan okumak,

    Riya taat: Gösteriş ibadeti,

    Dokuz ana dört baba: Dokuz kat gök ana; toprak, hava, su ve ateş, yani dört varlık cevheri baba,

    Suk u Pazar: çarşı ve pazar

    16.

    Bu fena mülkünde ben nice nice hayran olam

    Nice bir handan olam ya nice bir giryan olam

    • Gah feleklerde meleklerden dilekler eyleyem
    • Gah arş u şems ile gerdun olam gerdan olam
    • Adımı attım yedi dört onsekizden öte ben

    Dokuzu yolda koyup şah emrine ferman olam

    • Dost ferah kıldı terahtan ben teberra eyledim
    • Sureta insan olamhem can u hem canan olam
    • Gah bir müfti müderris geh mümeyyiz geh temiz

    Gah müdebbir nakıs u geh ile noksan olam

    • Gah batn-ı Hut içinde Yunus ile söyleşem
    • Geh çıkam arş üzere bin can olam Selman olam
    • Gah inem esfellere Şeytan ile şerler düzem

    Geh çıkam arş üstüne seyran olam cevlan olam

    • Gah işitirim işitmezem aşımazam aceb
    • Nice bir nisyan olam hayvan olam insan olam
    • Gah ma'kuulat u mahsusat u takrir ü beyan

    Gah makhurat olam geh sahib ül Keyvan olam

    • Nice bir surette insan u sıfatta canver
    • Nice bir dilkü olam ya kurd u ya arslan olam
    • Nice bir tefrid ü tecrid ü mücerrid münferid

    Ye nice cin nice ins ü nice bir Şeyten olam

    • Nice bir ışk meydanında nefs atın seğirttirem
    • Ya nice bir başımı top eyleyip çevgan olam
    • Gah birlik içre birlik eyleyem ol bir ile

    Gah dönem katre olam derya olam umman olam

    • Gah duzahta benim Firavn ile Haman ile
    • Gah cennete varam gılman olam Rıdvan olam
    • Gah bir gaazi olam Efreng ile ceng eyleyem

    Gah dönem Efreng olam nisyan ile isyan olam

    • Gah bir mechul olam merdud olam Nemrud olam
    • Gah varam Cafer olam tayyar olam perran olam
    • Nice bir ami olam nami olam cami olam

    Nice bir kami olam nakam olam nadan olam

    • Gah ola odlar yakam diller yıkam canlar yakam
    • Geh varam arşa çıkam geh şah geh sultan olam
    • Kimse bu söze erişmez min ledündür ey aziz

    Hızr yolda kaldı ben gerdun ile gerdan olam

    • Ya nice bir dost ile ol ben olam ben ol olam
    • Ya nice ırak düşem mahzun olam ahzan olam
    • Nice bir dertler ile odlara yanam yakılam

    Nice bir şakir olam zakir olam mihman olam

    • Terkidem bu hak ü badı ab ü narı yüzüne
    • Şeş cihetten ben çıkam bi-cisim olam bi-can olam
    • Nice bir Cercis ü Bircis olam u Mirrih olam

    Nice bir Calinus u Bukrat olam Lokman olam

    • Bu dokuz arslan u yiddi evren ü dört ejderha
    • Bunlar ile cengidem Rüstem olam Destan olam
    • Bir demi asude olam gaflet ile hurd u ham

    Bir dem aşüfte olam Mecnun olam hayran olam

    • Nice bir sen-ben diyem ben-sen diyem utanmadan
    • Ya nice deksiz olam dilsiz olam hayran olam
    • Çün de derler nedeyin demezse yanar can ü ten

    Ben dahı dürler dökem dosta hezar-destan olam

    • Kar olam neykar olam nevkar olam esrar olam
    • Geh dönem gerdar olam güftar olam No'man olam
    • Nice bir balçıkta vü alçakta yatam hur u zar

    Geh varam gevher olam yakuut olam mercan olam

    • Ademilerden çıkam göçem melekler mülküne
    • Levn olam bilevn olam geh kevn olam bikan olam
    • Geh muti olam Huda'nın emrine bin can ile

    Geh dönem asi olam Musi olam İmran ile

    • Geh varam Davud olam taht-ı Süleyman'a çıkam
    • Geh yine gümrah olam hemrah olam hicran olam
    • Gah zindandan çıkam azad olam abad olam

    Geh yine derban olam mahbus olam zindan olam

    • Dar olam gerdar olam berdar olam Mansur olam
    • Can olam hem ten olam hem in olam hem an olam
    • Geh beyaban u harab u geh serab u geh türab

    Geh yine mamur olam hayran u sergerdan olam

    • Gah izzette aziz ü gah zillette zelil
    • Geh varam erkân olam rehbin olam rühban olam
    • Geh varam bir saz olam bir söz olam pürsaz olam

    Geh varam dükkan olam dehban olam rüchan olam

    • Dem olam Adem olam bihuş olam sarhoş olam
    • Dem olam bidem olam hem nam olam hem nan olam
    • Geh dönem hamuş olam bihuş olam sarhoş olam

    Söyleyip destan olam hem bağ u bustan olam

    • Yunus'a Tapduk'tan oldu hem Barak'dan Saltuk'a
    • Bu nasip çün cuş kıldı ben nice pinhan olam
    • Yunus imdi bu sözü sen âşıka de âşıka

    Ki sana hem sıdk olam hem derd ü hem derman olam

    • Gah halis gah muhlis olurum furkaan ile
    • Gah Rahmanur Rahim ya Hayy ü ya Mennan olam
    • Geh dönem bir şems olam zerremde yüz bin arş ola

    Geh yine tuğyan olam alemlere tufan olam

    • Evveli Hu ahırı hu ya Hu illa Hu olam
    • Evvel ahır kala vü men aleyha fan olam
    • Sözcükler:

    Handan: neşeli, sevinçli,

    Giryan: üzgün, ağlayan,

    Arş: gökyüzü,

    Şems: güneş,

    Gerdan: dönen, boyun,

    Gerdun: evren, gökler,

    Yedi dört onsekiz dokuz: yedi gezegen, dört varlık cevheri, on

    sekiz bin alem ve dokuz kat gökyüzü,

    Terah: gam keder,

    Teberra: sevmemek, yüz çevirmek, lanetlemek,

    Mümeyyiz: ayırdedici,

    Müdebbir: tedbirli,

    Nakıs: eksikli,noksanlı,

    Batn-ı Hut: Balık karnı, Yunus peygemberi simgeler,

    Esfeller: enaşagılar,

    Cevlan: gezinmek,

    Nisyan: unutkanlık, unutma,

    Ma'kuulat: akıllaanlaşılabilir,

    Takrir ü beyan: anlatmak ve bildirmek, açıklamak,

    Makhurat:kahredilmişler, kahredilmişlik,

    Keyvan: Zuhal yıldızı, Uranus,

    Tefrid-Münferid: tek tek yalnız,

    Tecrid-Mücerrid: ayrılma, ayrılmış tek,

    Çevgan: topoyunu sopası,

    Efreng: Frenk, Fransız,

    Düzah: Cehennem,

    Merdud: reddedilmiş

    Tayyar: uçan, bir savaşta kolları kesilerek şehid düşen Hz.

    Ali'nin kardeşi Cafer'in lakabı,

    Perran: uçan,

    Ami: irfan sahibi olmayan,

    Nami: büyüyen,boy atan,

    Cami: camdan, cama ait,

    Kami: muradına ermiş,

    Nakam: muradına ermemiş,

    Nadan: bilmeyen, cahil,

    Ahzan: hüzünler,

    Şakir: şükreden,

    Zakir: zikreden,

    Mihman: konuk, misafir,

    Bercis: 6. kat gökteki Jupiter yıldızı

    Bukrat: İ.Ö. 5yy. yaşadığı sanılan yunanlı hekim Hippokrates,

    Calinos: İ.S. 181 yılında Bergama'da ölen Yunanlı hekim.

    Circis: peygamberlerden biri

    Lokman: otların dilinden anlayan, onların hangi derde deva olduklarını öğrenen ve Eyub peygamberin yeğeni ya da kuzeni olarak tanınan hekim,

    Hurd u ham: kırık ve bükük,

    Nevkar: yeni işe başlamış,

    Neykar: Ney çalan,

    Gerdar: iş

    Güftar: söz,

    Levn: renk, boya, beniz,

    Bilevn: renksiz,

    Bikan: kaynaksız, temelsiz, özü olmayan,

    Musi: Musa peygamber,

    Gümrah: yolunu yitirmiş, sapmış

    Hemrah: yolları bir, yoldaş,

    Ger: eğer,

    Girdar: iş,

    Berdar: dârağacına çekilmiş,

    Beyaban: Çöl,

    Serab: çöllerde görünen hayali su, göl, deniz,

    Türab: toprak,

    Derban: kapıcı,

    Sergerdan: başı dönmüş, sersem,

    Rehbin- Rehban:yol bekçisi,

    Ruhban: rahipler,

    Rüçhan: üstün olma, üstünlük,

    Dehban: Köyağası

    Bihoş: hoş olmayan,

    Nan: ekmek,

    Halis Muhlis: öz be öz,

    Furkaan: doğruyu eğriyi ayıran Kur'an,

    Rahmanir Rahim ya Hayy u Mennan tuğyan: Esirgeyen bağışlayan ve bol nimet veren Tanrı,

    Hu: O (Allah)

    17.

    Ata belinden bir zaman anasına düştü gönül

    Haktan bize destur oldu hazineye düştü gönül

    • Orda beni can eyledi et ü sünek kan eyledi
    • Dört ü on gün diyiceğiz deyritmeğe düştü gönül
    • Yürür idim anda pinhan Hak buyruğu vermez aman

    Vatanımdan ayırdılar bu dünyaya düştü gönül

    • Beni beşiğe urdular elim ayağım sardılar
    • Önden acısın verdiler tuz içine düştü gönül
    • nde iki kez çözerler başıma akça dizerler

    Ağzıma emcek verirler nefs kabzına düştü gönül

    • Bu nesneyi terkeyledim yürümeye azmeyledim
    • On ki süneğin yazarlar elden ele azmeyledim
    • Oğlan iken sultan kopar kim elin kim yüzün öper

    Akıl bana yoldaş oldu sultanlığa düştü gönül

    • Bu çağ ile sakal biter görenin gülmesi tutar
    • Güzeller katında biter sevisiye düştü gönül
    • Hayırdan şerri çok sever işlemeğe becid iver

    Nefsinin dileğin kovar nefs evine düştü gönül

    • Kırk beşinde suret döner kara sakala ak iner
    • Bakıp şeybetin göricek yoldurmağa düştü gönül
    • Yola gider başaramaz yiğitliğe eli varmaz

    Bu nesneleri koyuban yuvanmağa düştü gönül

    • Oğul aydur bund'ölmez kız aydur yerinde durmaz
    • Hiç kendi halinden bilmez halden hale düştü gönül
    • Öliceğiz şükrederler sinden yana iletirler

    Allah adın zikrederler çok şüküre düştü gönül

    • Su getürüler yumağa kefen sararlar komağa
    • Ağaç ata bindireler teneşire düştü gönül
    • Eğer varısa amelin yegin olur senin sinin

    Eğer yoğısa amelin oddan şarab içti gönül

    • Yunus anlayıver halin şuna uğrayısar yolun
    • Burda elin erer iken hayr işlere düşgil gönül
    • Sözcükler:

    Sünük: kemik,

    Becid: önemli,

    Yuvarmak: ağır davranmak,

    Uğrayısar: uğrarsa

    18.

    Bir nazarda kalmayalım gel dosta gidelim gönül

    Hasret ile ölmeyelim bir dosta gidelim gönül

    • Gel gidelim can durmadan suret terkini urmadan
    • Araya düşman girmeden gel dosta gidelim gönül
    • Gel gidelim kalma ırak dost için kılalım yarak

    Şeyhin katındadır durak gel dosta gidelim gönül

    • Terkedelim il ü şarı dost için kılalım zarı
    • Ele getirelim yarı gel dosta gidelim gönül
    • Bu dünyaya kalmayalım fanidir aldanmayalım

    Bir iken ayrılmıyalım gel dosta gidelim gönül

    • Biz bu cihandan geçelim o dost iline uçalım
    • Arz u hevadan geçelim gel dosta gidelim gönül
    • Kılavuz olgıl sen bana yönelelim dosttan yana

    Bakmayalım önden sona gel dosta gidelim gönül

    • Bu dünya olmaz payidar aç gözünü canın uyar
    • Olgıl bana yoldaş u yar gel dosta gidelim gönül

    Ölüm haberi gelmeden ecel yakamız almadan

    Azrail hamle kılmadan gel dosta gidelim gönül

    • Gerçek erene varalım Hakk'ın haberin soralım
    • Yunus Emre'yi alalım gel dosta gidelim gönül
    • Sözcükler:

    Yarak: azık silah gibi yarayan nesne,

    Payidar: kalan, ölümsüz

    19.

    Bu mülke garip geldim ben bu elden bezerim

    Bu tutsaklık tuzağın demi geldi üzerim

    • Dost bize gelsin demiş bizim kaydımız yemiş
    • Yüzümün karasından teberrükler düzerim
    • Dört kitabın ma'nisin okudum tahsil ettim

    Ne hacet kim karayı ak üstüne yazarım

    • Yedi mushaf ma'nisi bellidir bir Elif'te
    • Be dedirmeniz bana ben bu yoldan azarım
    • Bir Elif tahsil eden münezzehtir alemden

    Endişe ikliminden niçin düşüp gezerim

    • Şeriat oğlanları niçin yol keser bana
    • Hakıykat denizinde bahrı oldum yüzerim
    • Ben andan bunda geldim ben onu bunda buldum

    Mansur'um dâra geldim uş kül oldum tozarım

    • Bir çeşmeden akan su acı tatlı olmaya
    • Edeptir yermek bana bir lüleden sızarım
    • Karanu dünler olsa yollar hiç eğlenmese

    Kılavuzum er olsa ben ne için azarım

    • Yetmiş iki millete suçum budur Hak dedim
    • Korku hıyanetedir ya ben niçin kızarım
    • Yunus bu kuş dilidir bunu Süleyman bilir

    Gerçek eren bu yolda ne dediğin sezerim

    Sözcükler:

    Kaydımız yemiş: üstümüze fazla düşmüş,

    Karanu: karanlık,

    Teberrük: kutlamak, hediye,

    Münezzeh: arınmış

    20.

    Benim bunda kararım yok ben bundan gitmeğe geldim

    Bazerganım metaım çok alana satmağa geldim

    • Ben gelmedim da'vi için benim işim sevi için
    • Gönüller dost evi için gönüller yapmağa geldim
    • Dost esriği deliliğim âşıklar bilir neliğim

    Denşiriben ikiliğim birliğe yetmeğe geldim

    • Ol hocamdır ben kuluyum dost bahçesi bülbülüyüm
    • Ol hocamın bahçesine şad olup ötmeğe geldim
    • Bunda biliş olan canlar anda bilişirler imiş

    Bilişiben hocam ile halim arzetmeğe geldim

    • Siz Yunus'dan sorun haber dost kandayısa anda var
    • Haberi gel gör benden al ben onu görmeğe geldim
    • 21.

    Ey yarenler ey kardeşler sorun bana kandayıdım

    Işk denizine dalıban derya-yı ummandayıdım

    • Bu yerler bunda gelmeden gökler melaik dolmadan
    • Mülke bünyad urulmadan mülkü yaradandayıdım
    • Kaygı eli ermezidi gussa gözü görmezidi

    Endişe şehrinden daşra bir ulu mekândayıdım

    • Bu işlerde olan kişi terketsin cümle teşvişi
    • İçeriden içeri bir key latif nihandayıdım
    • Dört kitabı okumadan ayırıp seçip almadan

    Ezber ettim sabakımı bu ışkı hanendeyidim

    • Padişahtan destur oldu bizi bunda mülke saldı
    • İki cihan uçmak oldu uçmakda Rıdvan'dayıdım
    • Ol kim beni bekleridi her kandasam saklarıdı

    Işk urganı ucundaki kandildeki candayıdım

    • Yıldızıdım nice zaman gökte melaik arzuman
    • Cebbar-ı alem hükmeder ben ozaman andayıdım
    • Yüz yetmiş bin feriştehler saf bağlayıp durucağız

    Cebrail'i anda gördüm ol ulu divandayıdım

    • Doksan bin kelimeyi hak söylüyecek Habib ile
    • Otuz bini sırrolacak ben ol sırrolandayıdım
    • Ben bu suretten ileri adım Yunus değiliken

    Ben ol idim ol ben idi bu ışkı sunandayıdım

    Sözcükler:

    Denşiriben: devşiriben,

    Bilişmek: tanışmak, dost olmak,

    Şad olmak: sevinmek

    22.

    Senin bu demekliğin ma'nide usul değil

    Bir kapı kullarına şaşı bakmak yol değil

    • Sen sana yararısan bu sözden duyarısan
    • Nereye bakarısan demegil sen ol değil
    • Yetmiş iki milletin hem maşuku oldurur

    Aşkı maşukundan ayırmaklık fal değil

    • Küfrünü atar iken imanın vurma sakın
    • Hırs bizimle düşmandır bilişlidir el değil
    • İşbu sözden bir haber muhtasardır muhtasar

    Et bir eri ihtiyar kahıtlıktan bol değil

    • Beşe bu kuş dilidir bunu Süleyman bilir
    • Sana derim ey hoca bu dil tehi dil değil
    • Sağa sola bakmadan hoş söyler Tapduk Yunus

    O gerçeğe âşıklar külli sağdır sol değil

    Sözcükler:

    Maşuk: sevilen, sevgili,

    Muhkasardır muhtasar: kısa mı kısa, özet mi özet,

    Kahıtlık: kıtlık,

    İhtiyar etmek: seçmek,

    Beşe: emir, bey, paşa,

    Tehi dil: boş gönül

    23.

    Bir gönül yıktın ise bu kıldığın namaz değil

    Yetmiş iki millet dahi elin yüzün yumaz değil

    • Ne erenler geldi geçti bunlar yurdu kaldı göçtü
    • Pervaz vurup Hakka uçtu hüma kuşudur kaz değil
    • Yol odur ki doğru vara göz odur ki Hakkı göre

    Er odur alçakta dura yüceden bakan göz değil

    • Doğru yola gittin ise er eteğin tuttunısa
    • Bir hayır da ettin ise birine bindir az değil
    • Yunus bu sözleri çatar sanki balı yağa katar

    Halka ma'taların satar yükü gevherdir tuz değil

    Sözcükler:

    Pervaz vurmak: uçmak,

    Hüma Kuşu: devlet kuşu

    24.

    Yarab bu ne derttir derman bulunmaz

    Ya bu ne yaradır zahmı belirmiz

    • Benim garip gönlüm ışktan usanmaz
    • Varır ışka düşer hiç bana dönmez
    • Döner ğönlüm bana öğüt verir çok

    Âşık olan gönül aşktan usanmaz

    • Âşık ki cana kaldı âşık olmaz
    • Canın terketmeyen ma'şuku bulmaz
    • Işk bazarıdır bu canlar satılır

    Satarım canımı hiç kimse almaz

    • Âşık bir kişidir bu dünya malın
    • Ahiret korkusun bir çöpe saymaz
    • Bu dünya ol ahiretten içeri

    Âşıkın yeri var kimesne bilmez

    • Âşık öldü diye sala verirler
    • Ölen hayvan olur âşıklar ölmez
    • Beyim arif isen var sen yoluna

    Bunda başlar yiter kanlar sorulmaz

    • Erenler meydanı Arş'tan uludur
    • Salarlar çevganı topu belirmez
    • Erenler kapısı mürvet kapısı

    Sıtkıla gelenler mahrum günelmez

    • Yunus bu tevhide garkoldu gitti
    • Geri gelmekliğe akıl derilmez
    • Sözcükler:

    Çevgan: top oyunu sopası,

    Mahrum günelmez: yoksun kalmaz

    25.

    Ben dervişim diyen kişi işbu yola ar gerekmez

    Derviş olan kişilerin gönlü giğdir dâr gerekmez

    • Derviş gönülsüz gerektir sövene dilsiz gerektir
    • Dövene elsiz gerektir halka beraber gerekmez
    • Halka benzetmeye işin süre gönülden teşvişin

    Yüzbini birdir dervişin arada ağyar gerekmez

    • Eğer derviş isen derviş cümle alem sana biliş
    • Fuzulluğu hulka değiş arada ağyar gerekmez
    • Derviş olan kişilerin miskinliktir sermayesi

    Miskinlikten özge bize mal ü mülkü şar gerekmez

    • Er elini aldın ise ere gönül verdin ise
    • İkrar ile geldin ise pes ere inkar gerekmez
    • Yunus gördün sen bir eri artırma gördüğün biri

    Şudur budur deyübeni derviş tar u mar gerekmez

    Sözcükler:

    Teşviş: karıştırma, zihni bulandırma,

    Fuzulluk: fodulluk, gereksiz tavır ve iş,

    Ağyar: yabancı, gayrılar, düşman,

    Hulk: huy hus,

    Tar u mar: paramparça

    26.

    Gayrıdır her milletten bu bizim milletimiz

    Hiç dinde bulunmadı din ü diyanetimiz

    • Bu din ü diyanette yetmiş iki millette
    • Bu dünya o ahrette ayrıdır ayatımız
    • Zahir suya banmadan el ayak deprenmeden

    Baş sücuda inmeden kılınır taatımız

    • Ne Kabe vü ne mescid ne rüku u ne sücud
    • Hak ile daim becid olur münacatımız
    • Ger Kabe'ye varalım ger mescide girelim

    Ger suyla yunulalım çün bile illetimiz

    • Su ne kadar arıda çün yavuz fi'lin senin
    • Meğer bizi pak ede Hak'tan inayetimiz
    • Kimin sözün kim bile akıl ermez bu hale

    Yarın anda bell'ola Müslüman mürtedimiz

    • Yunus canın yenile kim dostluğun anıla
    • Işk ile dinlerısen bilesin kudretimiz
    • Sözcükler:

    Ayat: ayetler,

    Taat: tapınma, ibadet

    Becid: önemli,

    Münacat: dua, sessiz yakarı

    27.

    Biz kime aşuksavuz alemler ona âşık

    Kime değil diyelim bir kapıdır bir tarık

    • Maşuka neyi sevse lazımdır sevmek onu
    • Dostumuzun dostuna yad endişe ne layık
    • Sen gerçek âşık isen dostun dostuna dost ol

    Ger böyle olmaz isen dostum demegil bayık

    • Kime az bakarısan aslı yüce yerdedir
    • Az görme çok gör onu böyle gelmiştir tarıyk
    • Yetmiş iki millete kurban ol âşık isen

    Ta âşıklar safında imam olasan sadık

    • Sen Hakka âşıkısan Hak sana kapı açar
    • Ko seni beğenmeyi varlık evini bir yık
    • Has u am muti asi dost kuludur cümlesi

    Kimi aydıbilesin gel evinden taşra çıkş

    • Yunus'un bu danışı genci nihan sözüdür
    • Dosta âşık olanlar iki cihandan farık
    • Sözcükler:

    Bayık:Gerçek, doğru,

    Has u am: yüksek baka ve halk,

    Aydıbilesin: diyebilesin

    28.

    İlim ilim bilmektir ilim kendin bilmektir

    Sen kendini bilmezsen ya nice okumaktır

    • Okumaktan ma'ni ne kişi Hakkı bilmektir
    • Çün okudun bilmezsin ha bir kuru emektir
    • Okudum bildim deme çok taat kıldım deme

    Eri Hak bilmezisen abes yere yelmektir

    • Dört kitabın ma'nisi bellidir bir Elif'te
    • Sen Elif'i bilmezsin bu nice okumaktır
    • Yiğirmi dokuz hece okursun uçtan uca

    Sen Elif dersin hoca ma'nisi ne demektir

    • Yunus Emre der hoca gerekse bin var hacca
    • Hepisinden iyice bir gönüle girmektir
    • Sözcükler:

    Abes yere yelmek: utanılacak yere koşmak

    29.

    Hakıykat erenleri şer'ile bilmediler

    Hakıykat dirliğini riya dirilmediler

    • Hakıykat bir denizdir şeriattır gemisi
    • Çoklar girdi gemiye denize dalmadılar
    • Şeriat oğlanları bahsedip da'vi kılar

    Hakıykat erenleri da'viye kalmadılar

    • Dört kitabı şerh eden hakıykatte asıdır
    • Zira tefsir okuyup ma'nisin bilediler
    • Yunus nefsini öldür bu yola geldinise

    Nefsin öldürmeyenler bu demi bulmadılar

    Sözcükler:

    Müderris: Medrese hocası

    30.

    Söylememek harcısı söylemeğin hasıdır

    Söylemeğin harcısı gönüllerin pasıdır

    • Sözü doğru desene Kulıl Hak dedi Çalap
    • Bugün yalan söyleyen yarın utanasıdır
    • Bu gönüller pasını yuyuban gidermeye

    Şol sözü söylegil kim sözün hülasasıdır

    • Cümle yaratılmışa birlik ile bakmayan
    • Halka müderris ise hakıykatta asıdır
    • Şer'ile hakıykatın vasfını aydam sana

    Şeriat bir gemidir hakıykat deryasıdır

    • Hitama muhkem ise tahtaları geminin
    • Deniz mevç urucağız anı uşadasıdır
    • Bundan içeri haber işit aydayım ey yar

    Hakıykatın kafiri şer'in evliyasıdır

    • Şuride olanların binihayet dünyada
    • Akıl gönül fehim can fikir anın nesidir
    • Biz talibleriz her dem ışk sabakın okuruz

    Çalap müderris bize ışk hod medresesidir

    • Evliya safa nazar edeli günden beri
    • Hasıl oldu Yunus'a her ne kim vayasıdır
    • Sözcükler:

    Mevç urmak: dalga çıkarmak,

    Uşadasıdır: kırıp dökesidir,

    Vaya: nasip, pay

    31.

    Haktan inen şerbeti içtik elhamdülillah

    Ol kudret denizini geçtik elhamdülillah

    • Şu karşıki dağları meşeleri bağları
    • Sağlık sefalık ile aşıtık elhamdülillah
    • Kuruyuduk yaş olduk ayağidik baş olduk

    Kanatlandık kuş olduk uçtuk elhamdülillah

    • Vardığımız illere şol sefa gönüllere
    • Baba Tapduk ma'nisin saçtık elhamdülillah
    • Beri gel barışalım yad isen bilişelim

    Atımız eğerlendi eştik elhamdülillah

    • İndik Rum'u kışladık çok hayr ü şer işledik
    • Uş bahar geldi geri göçtük elhamdülillah
    • Dilfilli pınar olduk ırıldık ırmak olduk

    Aktık denize daldık taştık elhamdülillah

    • Tapduk'un tapusunda kul olduk kapısında
    • Yunus miskin çiğ idik piştik elhamdülillah
    • Sözcükler:

    Irılmak: ayrılmak, ayrılıp uzaklaşmak

    32.

    Hakkı kaçan bulasın Hakka kul olmayınca

    Erenlerin eşiğin yasdanıp yatmayınca

    • Bir bağ ki viran ola içi dikenle dola
    • Ayıtlamak neylesin od ile yanmayınca
    • Issızlık u yabanda od mu bulunur anda

    Kavı taşı çakmağı bir yerde olmayınca

    • Issızlıkta kalma sen odunu söndürme sen
    • Odu kaçan bulasın ocağa varmayınca
    • Ol hakıykat güneşi doğar vahdet burcundan

    Şule vermez Yunus'a hicaplar gitmeyince

    Sözcükler:

     

    Ayıtlamak: yabancı ot ve bitkilerden, yabancı ögelerden temizlemek

    33.

    Ey kopuz ile çeşte aslın nedürür işte

    Sana sual sorarım aydıvır bana uş de

    • Aydur aslımdır ağaç koyun kirişi birkaç
    • Gel irşetim dinle geç aklı koma beleşte
    • Aydırlar bana haram ben oğruluk değilem

    Çünkü aslım mısmıldır ne varımış kirişte

    • Bana kiriş dediler ışka giriş dediler
    • Benim adım ışk verdi ben durmazam kolmaşta
    • Şadılığıla geldim işbu aleme doldum

    Mürüvvetler düzüldüm kodular işbu düşde

    • Ağaç deri derildi kiriş ile bir oldu
    • Işk denizine daldı bahane yok bu işte
    • Mevlana sohbetinde saz ile işret oldu

    Arif ma'niye daldı çün biledir ferişte

    • Ferişteyi anmaktan bilesin murat nedir
    • Gece gündüz biledir senin ile her işte
    • Ol feriştehler adı Kiramen Katibindir

    Yazmaktan usanmazlar ırmazlar yaz u kıştan

    • Birisi sağ omzunda birisi sol omzunda
    • Birisi hayrın yazar birisi şer cümbişte
    • Kagıtları tükenmez ne hot mürekkepleri

    Aşınmaz kalemleri kayımlardır ol işte

    • Hem meyhaneye varır hem büthaneye girer
    • Bunlar saklarlar seni sen gafilsin bu işte
    • Yunus imdi Sübhan'ı vasfeylegil gönülde

    Ayrı değil ariften bu kopuz çeşte ile

    Sözcükler:

    Kopuz: ilkel saz,

    Çeşta: altı telli saz,

    Kiriş: bükülmüş koyun bağırsağı,

    Mısmıl: helal olan, İşret: eğlence

    34.

    Ol Çalab'ımın ışkı bağrımı baş eyledi

    Aldı benim gönlümü sırrımı faş eyledi

    • Yürür isem gönlümde söyler isem dilimde
    • Çalab kendi nurunu gözüme tuş eyledi
    • Can gözü onu gördü dil ondan haber verdi

    Can içinde oturmuş gönlümü Arş eyledi

    • Canda yanar çerağı gönüldedir durağı
    • Gönül dağı can dağı ışk ile cuş eyledi
    • Bir kadeh sundu cana can içti kana kana

    Dolu geldi peymane canım sarhoş eyledi

    • Esrik oldu canımız dür döker lisanımız
    • Ol Çalab'ımın ışkı beni derviş eyledi
    • Ben nice derviş olam ye Hakk'a kulum diyem

    Yüz bin benim gibiyi ışk hırka-puş eyledi

    • Yunus imdi avunur dostu gördü sevinir
    • Erenler maahfilinde ışkı cünbiş eyledi
    • Sözcükler:

    Tuş eyledi: rastladı,

    Hırka puş: hırka giyen,

    Mahfil: toplantı yeri

    35.

    Aşkın aldı benden beni bana seni gerek seni

    Ben yanarım dün ü günü bana seni gerek seni

    • Ne varlığa sevinirem ne yokluğa yerinirem
    • Işkın ile avunurum bana seni gerek seni
    • Işkın âşıklar öldürür ışk denizine daldırır

    Tecelliyile doldurur bana seni gerek seni

    • Işk şarabından içem Mecnun olup yola düşem
    • Sensin dün ü gün endişem bana seni gerek seni
    • Sufilere sohbet gerek ahilere ahret gerek

    Mecnunlara Leyli gerek bana seni gerek seni

    • Eger beni öldüreler külüm göğe savuralar
    • Toprağım anda çağıra bana seni gerek seni
    • Yunus'durur benim adım geldikçe artar odum

    İki cihanda maksudum bana seni gerek seni

    Sözcükler:

    Tecelli: görünme, ortaya çıkma

    36. Münacaat

    Ya ilahi ger sual etsen bana

    Cevabım iş budurur anda sana

    • Ben bana zulmeyledim ettim günah
    • Neyledim nettim sana ey padişah
    • Gelmeden dedin hakıma kem deyü

    Doğmadan dedin "Asi Adem'' deyü

    • Sen ezelden beni asi yazasın
    • Doldurasın aleme avazesin
    • Ben mi düzdüm beni sen düzdün beni

    Pür ayıp nişe getirdin ey gani

    • Gözüm açıp gördügüm zindan içi
    • Nefs ü heva pür dolu Şeytan içi
    • Habs içinde ölmeyeyim deyü aç

    Mısmıl u murdar yedim bir-iki kaç

    • Nesne eksildi mi mülkünden senin
    • Gecti mi hükmüm ye hükmünden senin
    • Rızkını yeyip seni aç mı kodum

    Ye yeyip öynünün muhtaç mı kodum

    • Kıl gibi köprü gerersin geç deyü
    • Gel seni sen tuzağımdan seç deyü
    • Kıl gibi köprüden adem mi geçer

    Ya düşer ya dayanır ya uçar

    • Kulların köprü yaparlar hayr için
    • Hayrı budur ki geçerler seyr için
    • Ta gerek bünyadı muhkem ola ol

    Ol geçenler ayıda uş doğru yol

    • Terezi korsun hevaset tartmağa
    • Kastedersin beni oda atmağa
    • Terezi ana gerek bakkaal ola

    Ya bazergan tacir ü attar ola

    • Çün günah murdarların murdarıdır
    • Hazretinde yaramazlar karıdır
    • Sen gerek lütf ile anı örtesin

    Pes ne hacet murdar açıp tartasın

    • Sen temaşa kılasın ben hoş yanam
    • Haşe lillah senden ey Rabb-el Enam
    • Sen basirsin hod bilirsin halimi

    Pes ne hacet tartasın a'malimi

    • Geçmedi mi intikamın öldürüp
    • Çürütüp gözüme toprak doldurup
    • Hiç Yunus'dan değdi mu sana ziyan

    Sen bilirsin âşıkara vü nihan

    • Bir avuç toprağa bunca kıyl ü kaal
    • Neye gerek ey kerim ü Zül-Celal
    • Sözcükler:

    Pür: dolu,

    Niş: diken, zehir,

    Ayıtmak: demek,

    Hevaset- Hebaset: pislik, kötülük,

    Tacir: tüccar,

    Attar: aktar, güzel kokular satan,

    Lütf: hoşluk, güzellik, iyi davranış,

    Kıyl u kal: dedikodu, boş söz,

    Zul-Celal: ululuk sahibi, Tanrının bir sıfatı

    38.

    Âşık sana bir sözüm var

    Bu Arş nenin üstündedir

    • Hikmetine akıl ermez
    • Bu Arş Kürs'ün üstündedir
    • Kamil sana bir sözüm var

    Bu Kürs nenin üstündedir

    • Hikmetine akıl ermez
    • Bu Kürs Kevn'in üstündedir
    • Derviş sana bir sözüm var

    Kevin nenin üstündedir

    • Hikmetine akıl ermez
    • Kevin gökler üstündedir
    • Âşık sana bir sözüm var

    Gökler nenin üstündedir

    • Hikmetine akıl ermez
    • Gökler yerin üstündedir
    • Kamil sana bir sözüm var

    Yerler nenin üstündedir

    • Hikmetine akıl ermez
    • Yerler öküz üstündedir
    • Yüzünü Hürmüz'e tutmuş

    Kuyruğun Fireng'e atmış

    • Yeri göğü saran öküz
    • Yüz on dört bin yaşındadır
    • Titreyişi zelzeledir

    Boynuzları velveledir

    • On iki ayağı vardır
    • Her biri bir köşededir
    • Âşık Yunus söyler bunu

    Ne güzel yaratmış Gani

    • Çifte koşayıdım onu
    • Hikmet onun işindedir
    • Sözcükler:

    Arş: Kubbe, taht; Tanrının tahtında oturduğu göğün dokuzuncu katı.

    Kürs: Makam, oturulacak yüksekçe yer. Arş'ın altında olduğu inanılan gökyüzü tabakası.

    Kevn, Kevin: Alem, varlık alemi, var olma, mevcudiyet, yeryüzü

    Hürmüz: Zerdüşt inancında İyilik Tanrısı. Burada Basra körfezindeki Hürmüz boğazı kastediliyor.

    Devamı..

Son Makaleler

Popüler