Yunus Emre'nin Şiirlerinden Bir Güldeste

 

Yunus Emre'nin Şiirlerinden Bir Güldeste.....

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.

Bir şaha kul olmak gerek hergiz mazul olmaz ola

Bir eşik yastanmak gerek kimse elden almaz ola

• Bir kuş olup uçmak gerek bir kenara geçmek gerek
• Bir şerbetten içmek gerek içenler ayılmaz ola

• Çevik behri olmak gerek bir denize dalmak gerek

Bir gevher çıkarmak gerek hiç sarraflar bilmez ola

• Bir bahçeye girmek gerek hoş teferrüç kılmak gerek
• Bir gülü yaylamak gerek hergiz ol gül solmaz ola

• Kişi âşık olmak gerek maşukayı bulmak gerek

Işk oduna yanmak gerek ayruk oda yanmaz ola

• Yunus imdi var tek otur yüzünü hazrete götür
• Özün gibi bir er getir hiç cihana gelmez ola

• Sözcükler:

Hergiz: asla,

Mazul: azledilmiş,

Teferrüc: açılma,ferahlama,

Işk: aşk, sevgi

2.

Doldur kadehi sungıl bize ışk şarabından ey saki

Ol badyadan gerek bize ondan içe şeyh ü fakı

• Sohbetimiz ilahidir sücümüz Kevser abıdır
• Şahımız şahlar şahıdır çalgımız dost firakıdır

• Her demde sohbet ola müftü müderris mat ola

Bir ilahi devlet ola ondan içen oldu baki

• Hırkayıla tac yol vermez fereciyle alim olmaz
• Din diyanet olmayınca neylersin bunca varakı

• Okudun yedi mushafı taat gösterir ol safı

Çünkü amel eylemedin gerekse var yüzyıl oku

• Bin kez vardınısa yüz yıl taat kıldınısa
• Bir kez gönül sıdınısa gerekse var yüzyıl yol doku

• Sorun bana aklı olan gönül mü yiğ Kabe mi yiğ

Ben aydırım gönül yiğdir gönüldedir Hak durakı

• Komşuyula gönülleri ısmarladı Hak Resul'e
• Mirac gecesi dost ile bu keleci oldu dakı

• Yunus sana farizadir tutgıl miskinlik eteğin

Diler isen pak olasan gönüllerde olgıl baki

Sözcükler:

Fakı(h): Din hukukçusu,

Sücu: içecek, şarap,

Ferece: önü açık yenli giysi,

Sıdınmak:kırmak,

Aydırmak: demek, söylemek,

Keleci: söz, sohbet,

Fariza: farz olan şey, ödev

3.

Işk imamdır bize gönül cemaat

Dost yüzün kıbledir daimdir salat

• Dost yüzün görünce şirk yağmalandı
• Anınçün kapıda kaldı şeriat

• Can secdeye vardı dost mihrabında

Yüz kere uruban eder münacat

• Derildi beşimiz bir vakte geldi
• Beş bölük oluban kim kıla taat

• Münacat gibi vakt olmaz arada

Ne güzindir bize dost ile halvet

• Kimse dinine biz hilaf demeziz
• Din tamam olıcak doğar muhuhabbet

• Yarenler der bize şartı bırakman

Şart o kişiyedir eder hıyanet

• Bela kavlin dedik evelki demde
• Henüz bir demdir ol vakt ü bu saat

• Erenler nefesidir devletimiz

Anınla fitneden olduk selamet

• Doğruluk bekleyen dost kapısında
• Gümansız ol bulur ilahi devlet

• Yunus öyle esirdir ol kapıda

Diler ki olmaya ebedi azat

Sözcükler:

Taat: ibadet, tapınmalar,

Münacat: Tanrıya sessizce dua, yakarı,

Güzin: seçkin, seçilmiş

Azat: serbest, özgür

4.

Bir sualim var sana ey dervişler ecesi

Meşayih ne buyurur yol haberi nicesi

• Vergil suale cevap tutalım olsun sevap
• Şule kime gösterir ışk evinin bacası

• Evel kapı şeriat emri nehyi bildirir

Yuya günahlarını her bir Kur'an hecesi

• İkincisi tarıkat kulluğa bel bağlaya
• Yolu doğru varanı yarlığaya hocası

• Üçüncüsü marifet can gönül gözü açar

Bu ma'ni sarayının Arş'a değin yücesi

• Dördüncüsü hakikat ere eksik bakmaya
• Bayram ola gündüzü Kadir ola gecesi

• Bu şeriat güç olur tarıkat yokuş olur

Marifet sarplıkdurur hakikattır yücesi

• Derviş'in dört yanında dört ulu kapı gerek
• Nereye bakar ise gündüz ola gecesi

• Ana eren dervişe iki cihan keşfolur

Onun sıfatın öğer ol Haceler Hacesi

• Dört hal içinde derviş gerek siyaset çeke
• Menzile ermez kalır yol eri yuvacası

• Kırk kişi bir ağacı dağdan güçle indire

Ya bunca mürid muhib Sırat niçe geçesi

• Küfrün atarken sakın imanın vurmayasın
• Yoksa sırsın güveci sebil olur güveci

• Dört kapıdır kırk makam yüzaltmış menzili var

An'erene açılır vilayet derecesi

• Âşık Yunus bu sözü muhal diye söylemez
• Ma'ni yüzün gösterir bu şairler kocası

• Sözcükler:

Meşayih: şeyhler,

Şu'le: yalım, parlaklık,

Nehy: yasak, yasak etme,

Ma'ni: mana, anlam,

Niçe: nasıl,

Sırsın:sarsarsın,

Vilayet: velilik makamı

5.

Din ü millet sorarısan âşıklara din ne hacet

Âşık kişi harab olur âşık bilmez din diyanet

• Âşıkların gönül gözü maşuk dapa gitmiş olur
• Ayrık surette en kalur kim kılısar zühd ü taat

• Taat kılan Uçmak için din tutmayan Tamu için

Ol ikiden fariğ olur neye benzer bu işaret

• Herkim dostu sever ise dosta doğru gitmek gerek
• İşi gücü dost olıcak cümle işten olur azat

• Anın için maşukanın haberini kim getirir

Cebrail ü melek sığmaz şöyle olundu işaret

• Soru-hısap olmayısar dünya ahıret koyana
• Münker ü Nekir ne sorar terk olucak cümle murat

• Havf u reca gelmez anda varlık-yokluk bırağana

İlm ü amel sığmaz anda ne terazi var ne Sırat

• Ol kıyamet bazarında her bir kula baş kayusu
• Yunus sen âşıklarıla hiç görmeyesin kıyamet

• Sözcükler:

Dapa: yönelip, yön alarak,

Zühd: zahidlik, aşırı dindarlık,

Uçmak: cennet,

Tamu: cehennem,

Fariğ olmak: feragat etmek, vazgeçmek,

Münker ve Nekir: Ahiretteki sorgu melekleri,

Kayu: korku, gam ve keder,

İlm ü amel: bilim ve iş

6.

La şerik'ten okursun yine şerik katarsın

Bir'e iki demeyi kimden fetva tutarsın

• Din ü iman bünyadı doğrulukla gerçeklik
• Ol tamam olmayıcak neyile din çatarsın

• Çün Kur'an gökten indi onu Allah buyurdu

Andan haber versene ha(n)'kitaptan ötersin

• Okursun tasnif kitap çekersin bunca azap
• Havf u reca sende yok öyle ki bir Tatar'sın

• İlm okumaktan gerek kişi kendin bilmektir

Pes kendini bilmezsen bir hayvandan betersin

• İlm okumak hasılı ibret almaktır ancak
• Çün ibrette değilsin görmeden taş atarsın

• Dört kitabin ma'nisin Mustafa cemeyledi

Anı unuttun benzer şerh ile söz atarsın

• Kılarsın riya namaz yazığın çok hayrın az
• Dinle neye varır söz cehennemde yatarsın

• Halka fetvı verirsin ye sen niçin tutmazsın

İlmin var amelin yok günahlara batarsın

• Sen fakıyhsın biz fakıyr sana tanımız yoktur
• İhlas ile gelirsen bizden nesne utarsın

• Bu düzülen tertibi ayrıksadı derisen

Başaramazsin hoca endişeden yitersin

• Yunus miskin bu sözü ışk aleminden söyler
• Deme bilmeden ona kendözünden katarsın

• Sözcükler:

La-şerik: eşi ve ortağı olmayan,

Bünyad: temel,esas, öz,

İhlas: doğru ve temiz sevgi, bağlılık

7.

Acep şu yerde varm'ola şöyle garip bencileyin

Bağrı başlı gözü yaşlı şöyle garip bencileyin

• Gezerim Rum'ıla Şam'ıYukarı İller'i kamu
• Çok istedim bulamadım şöyle garip bencileyin

• Kimseler garip olmasın hasret oduna yanmasın

Hocam kimseler olmasın şöyle garip bencileyin

• Söyler dilim ağlar gözüm gariplere göynür özüm
• Meğer ki gökte yıldızım şöyle garip benceleyin

• Niçe bu der ile yanam ecel ere birgün ölem

Meğer ki sinimde bulam şöyle garip bencileyin

• Bir garip ölmüş diyeler üç günden sonra duyalar
• Soğuk su ile yuyalar şöyle garip bencileyin

• Hey Emre'm Yunus biçare bulunmaz derdime çare

Var imdi gez şardan şara şöyle garip bencileyin

Sözcükler:

Yukarı İller: Azerbaycan ve İran ülkeleri,

Şar: şehir, çarşı-pazar

8.

Canlar canını buldum bu canım yağma olsun

Assı ziyandan geçtim dükkanım yağma olsun

• Ben benliğimden geçtim gözüm hicabın açtım
• Dost vaslına eriştim gümanım yağma olsun

• Benden benliğim gitti hep mülkümü dost tuttu

Alan veren dost oldu lisanım yağma olsun

• Taalluktan üzüştüm ol dosttan yana uçtum
• Işk divanına düştüm divanım yağma olsun

• İkilikten usandım birlik hanına kandım

Derdi şarabın içtim dermanım yağma olsun

• Varlık çün sefer kıldı dost andan bize geldi
• Viran gönlüm nur doldu cihanım yağma olsun

• Geçtim bitmez sağınçtan usandım yaz u kıştan

Bostanlar başın buldum bostanım yağma olsun

• Yunus ne hoş demişsin bal u şeker yemişsin
• Ballar balını buldum kovanım yağma olsun

• Sözcükler:

Taalluk: ilgi, bağlanmak,

Sağınç: Kazanç, kar

9.

Teferrüç eyleyivardım sabahın sinleri gördüm

Karılmış kara toprağa şu nazik tenleri gördüm

• Kimi gamda kimi şadman yatarlar sininde pinhan
• Boşanmış damar akmış kan batmış kefenleri gördüm

• Yıkılmış sinleri dolmuş hep evleri harab olmuş

Kamu endişeden kalmış ne düşvar halleri gördüm

• Yaylalar yaylamaz olmuş kışlalar kışlamaz olmuş
• Bar tutmuş söylemez olmuş ağızda dilleri gördüm

• Kimisi zevk u işrette kimi sözü beşarette

Kimi bela vü mihnette dün olmuş günleri gördüm

• Soğulmuş o kara gözler belirsiz olmuş ay yüzler
• Kara toprağın altında gülderer elleri gördüm

• Kimisi boynunu eğmiş tenini toprağa salmış

Anasına küsüp gitmiş boynun buranları gördüm

• Kimi zarı kılıp ağlar zebanile canın dağlar
• Tutuşmuş sinleri oda çıkan tütünleri gördüm

• Yunus bunu kande gördü gelip bize haber verdi

Aklım vardı dilim şaştı netekim bunları gördüm

Sözcükler:

Sin: mezar, kabir,

Şadman: sevinçli,

Düşvar: güç

Pinhan: gizli,

İşret: zevk sefa,

Beşaret: insanlık,

Zebani: cehennemdeki kötülük melekleri

10.

Netekim ben beni bildim yakın bil ki Hakkı buldum

Korkum onu buluncaydı şimdi korkudan kurtuldum

• Ben kimseden korkımazam ya bir zerre kayırmazam
• Ben şimdi kimden korkayım korktuğum ile bir oldum

• Azrail gelmez yanıma sorucu gelmez sinime

Bunlar bana ne sorar onu sorduran ben oldum

• Ya ben onca kaçan olam anın buyruğun buyuram
• O geldi gönlüme doldu ben ona bir dükkan olam

• Dükkan ıssı dükkanından hali değildir evinden

Ol bu araya gelelden halka bir ulu kan oldum

• Canlılar bizden el alır cansızlar eri ne bilir
• Hem verirler hem alırlar ben bir ulu divan oldum

• Yunus'a Hak açtı kapı Yunas Hakk'a kılar tapı

Benim işim devlet baki ben kul iken sultan oldum

Sözcükler:

Kan: maden, maden ocağı

11.

Din ü millet kodurdu ol benim canım alan

Anı duyan kişiye ne gönül kalır ne can

• Duymayanlar halimi dinin kodu der bana
• Neyile din beslesin cansız gönülsüz kalan

• Suretimde varlığım gönül ile canıdı

Cümlesin yağmaladı bana ışk bağışlayan

• Işkın serhengi beni komadı hiç nesneye
• Ne İslamda ne dinde anılmaz küfr ü iman

• Şart u farz olmaz anda canı ışka kalandı

Cevapsız dil söylenir nice bilsin bu lisan

• Elden iş bıraktırdı niceliksiz baktırdı
• Dostluk ticaretinde unuttuk assı ziyan

• Beni benlikten kodu varlık defterin yudu

Havf u reca göstermez hayr u şer elden koyan

• Sorman Yunus'dan haber dost kandasa andadır
• Yüz bin gevherden farığ aşk denizine dalan

• Sözcükler:

Serheng: Çavuş,

Kandasa: neredeyse

12.

Bu gün sohbet bizim oldu bize bizim diyen gelsin

Bu ışk zehrin seve seve içibeni yutan gelsin

• Kanaat hırkası içre selamet başımı çektim
• Melamet gömleğin biçtim arif olup giyen gelsin

• Bu ışk meydanı içinde çağırdım bir avaz ettim

Müezzinlik bizim oldu imam oldum uyan gelsin

• Bu ummanda delim dürlü güher vardır elim ermez
• Akar rahmet suyu çağlar gönül kirin yuyan gelsin

• A dostlar işidin sözüm dün etmişim bu gündüzüm

Yavı kılmışam kendözüm bu hak yola giren gelsin

• Yunus miskin anı görmüş eline bir divan almış
• Alimler okuyamamış bu ma'niden duyan gelsin

• Sözcükler:

Melamet: kınama, azarlama,

Ayıplama; şeriat kurallarına uymama, boşlama,

Yavı Kılmak: yitirmek, kaybetmek

13.

Evvel benim ahır benim canlara can olan benim

Azıp yolda kalmışlara hazır meded eren benim

• Bir karara tuttum karar benim sırrıma kim erer
• Gözsüz beni nerde görer gönüllere giren benim

• Kün deminde nazar eden bir nazarda dünya düzen

Kudretinden han döşeyip ışka bünyad uran benim

• Düz döşedim bu yerleri baskı kadum bu dağları
• Sayvan gerdim bu gökleri yeri sonra düren benim

• Dahı acep âşıklara inkar ü din iman oldum

Halkın dahı gönlündeki küfr ü İslam güman oldum

• Halk içinde dirlik düzen dört kitabı doğru yazan
• Ak üstüne kara düzen ol yazdığı Kur'an benim

• Dost ile birliğe yeten buyruğu neyise tutan

Mülk bezeyip dünya düzen o bahçevan hemen benim

• Ben bu yere buyurucak yeryüzüne gün urucak
• Ulu deniz mevc urucak Hace dahi hemen benim

• Diller damaklar şaşıran ışk kazanını taşıran

Hamza'yı dağdan aşıran o ağulu yılan benim

• Yunus değil bunu diyen kendiliğidir söyleyen
• Mutlak kafir inanmayan evvel ahır hemen benim

• Sözcükler:

Bünyad urmak: temel kurmak,

Sayvan: çardak, gölgelik,

Mevc urmak: dalgalanmak, denizde dalga yapmak

Hace: hoca, ulu, bilgin, sahib

14.

Muhammed ile bile miraca ağan benim

Ashab-ı Suffeyile yalıncak kalan benim

• Sabr ile kanaatı verididim bunlara
• Kırk kişi bir gömlekten başın çıkaran benim

• O kırkından birine neşteri çaldımıdı

Kırkından kan akıtıp ibret gösteren benim

• Adem peygamber ile Havva yaratılmadan
• Uçmak'dan sürülüben o müflis olan benim

• Musa peygamber ile binbir kelime kıldım

İsa peygamber ile göklerde kalan benim

• Ömer i Hattab ile çok adl u dad işledim
• Oğluyla fısk içinde anda basılan benim

• İbrahim Edhem baktı tac u tahtı bıraktı

Hak yoluna uyaktı o sırrı duyan benim

• Abdürrezzak o derviş yoldaş edindi beni
• Hallacı Mansur ile dâra asılan benim

• Adımı Yunus taktım sırrım aleme çaktım

Bundan ileri dahı dilde söylenen benim

Sözcükler:

Müflis: iflas etmiş, tükenmiş,

Yalıncak: çırıl çıplak,

Ashab-ı Suffe: Kırklar,

Adl u dad: adalet ve vergi,

İbrahim Edhem: Belh sultanı ve tacını tahtını terkeden büyük İranlı mutasavvıf. ölm. 776-7,

Abdürrezzak: Şeyh-i Sanan adıyla tanınan, türbesi Tiflis çevresinde bir mutasavvıf şeyhi

15.

Çün bende buldum ben Hakkı şekk ü güman nemdir benim

O dost yüzün görmezisem bu gözlerim nemdir benim

• Gelsin münacat eyleyen doksan bin hacet söyleyen
• Taşra ibadet eyleyen görün o dost nemdir benim

• Musa olup Tur'a çıkam nur oluban gözden bakam

Söz oluban dilden çakam sur u negam nemdir benim

• Musa varır Tur'a çıkar orya varır nura bakar
• Dosttan gayri zerre kadar bu gözlerim görmez benim

• Uş beni ben cemeyledim o dosta imen eyledim

Birliğine kıldım kaamet riya taat nemdir benim

• O dost bana ümmi demiş hem adımı ümmi komuş
• Dilim şeker gövdem kamış bu söyleyen nemdir benim

• Ümmi benim Yunus benim dokkuz atam dörttür anam

Işk oduna düşüp yanam suk u pazak nemdir benim

Sözcükler:

Hacet: istek, dilek,

Sur u negam: Sur borusu ve nağmeleri,

Kaamet kılmak: ayakta ezan okumak,

Riya taat: Gösteriş ibadeti,

Dokuz ana dört baba: Dokuz kat gök ana; toprak, hava, su ve ateş, yani dört varlık cevheri baba,

Suk u Pazar: çarşı ve pazar

16.

Bu fena mülkünde ben nice nice hayran olam

Nice bir handan olam ya nice bir giryan olam

• Gah feleklerde meleklerden dilekler eyleyem
• Gah arş u şems ile gerdun olam gerdan olam

• Adımı attım yedi dört onsekizden öte ben

Dokuzu yolda koyup şah emrine ferman olam

• Dost ferah kıldı terahtan ben teberra eyledim
• Sureta insan olamhem can u hem canan olam

• Gah bir müfti müderris geh mümeyyiz geh temiz

Gah müdebbir nakıs u geh ile noksan olam

• Gah batn-ı Hut içinde Yunus ile söyleşem
• Geh çıkam arş üzere bin can olam Selman olam

• Gah inem esfellere Şeytan ile şerler düzem

Geh çıkam arş üstüne seyran olam cevlan olam

• Gah işitirim işitmezem aşımazam aceb
• Nice bir nisyan olam hayvan olam insan olam

• Gah ma'kuulat u mahsusat u takrir ü beyan

Gah makhurat olam geh sahib ül Keyvan olam

• Nice bir surette insan u sıfatta canver
• Nice bir dilkü olam ya kurd u ya arslan olam

• Nice bir tefrid ü tecrid ü mücerrid münferid

Ye nice cin nice ins ü nice bir Şeyten olam

• Nice bir ışk meydanında nefs atın seğirttirem
• Ya nice bir başımı top eyleyip çevgan olam

• Gah birlik içre birlik eyleyem ol bir ile

Gah dönem katre olam derya olam umman olam

• Gah duzahta benim Firavn ile Haman ile
• Gah cennete varam gılman olam Rıdvan olam

• Gah bir gaazi olam Efreng ile ceng eyleyem

Gah dönem Efreng olam nisyan ile isyan olam

• Gah bir mechul olam merdud olam Nemrud olam
• Gah varam Cafer olam tayyar olam perran olam

• Nice bir ami olam nami olam cami olam

Nice bir kami olam nakam olam nadan olam

• Gah ola odlar yakam diller yıkam canlar yakam
• Geh varam arşa çıkam geh şah geh sultan olam

• Kimse bu söze erişmez min ledündür ey aziz

Hızr yolda kaldı ben gerdun ile gerdan olam

• Ya nice bir dost ile ol ben olam ben ol olam
• Ya nice ırak düşem mahzun olam ahzan olam

• Nice bir dertler ile odlara yanam yakılam

Nice bir şakir olam zakir olam mihman olam

• Terkidem bu hak ü badı ab ü narı yüzüne
• Şeş cihetten ben çıkam bi-cisim olam bi-can olam

• Nice bir Cercis ü Bircis olam u Mirrih olam

Nice bir Calinus u Bukrat olam Lokman olam

• Bu dokuz arslan u yiddi evren ü dört ejderha
• Bunlar ile cengidem Rüstem olam Destan olam

• Bir demi asude olam gaflet ile hurd u ham

Bir dem aşüfte olam Mecnun olam hayran olam

• Nice bir sen-ben diyem ben-sen diyem utanmadan
• Ya nice deksiz olam dilsiz olam hayran olam

• Çün de derler nedeyin demezse yanar can ü ten

Ben dahı dürler dökem dosta hezar-destan olam

• Kar olam neykar olam nevkar olam esrar olam
• Geh dönem gerdar olam güftar olam No'man olam

• Nice bir balçıkta vü alçakta yatam hur u zar

Geh varam gevher olam yakuut olam mercan olam

• Ademilerden çıkam göçem melekler mülküne
• Levn olam bilevn olam geh kevn olam bikan olam

• Geh muti olam Huda'nın emrine bin can ile

Geh dönem asi olam Musi olam İmran ile

• Geh varam Davud olam taht-ı Süleyman'a çıkam
• Geh yine gümrah olam hemrah olam hicran olam

• Gah zindandan çıkam azad olam abad olam

Geh yine derban olam mahbus olam zindan olam

• Dar olam gerdar olam berdar olam Mansur olam
• Can olam hem ten olam hem in olam hem an olam

• Geh beyaban u harab u geh serab u geh türab

Geh yine mamur olam hayran u sergerdan olam

• Gah izzette aziz ü gah zillette zelil
• Geh varam erkân olam rehbin olam rühban olam

• Geh varam bir saz olam bir söz olam pürsaz olam

Geh varam dükkan olam dehban olam rüchan olam

• Dem olam Adem olam bihuş olam sarhoş olam
• Dem olam bidem olam hem nam olam hem nan olam

• Geh dönem hamuş olam bihuş olam sarhoş olam

Söyleyip destan olam hem bağ u bustan olam

• Yunus'a Tapduk'tan oldu hem Barak'dan Saltuk'a
• Bu nasip çün cuş kıldı ben nice pinhan olam

• Yunus imdi bu sözü sen âşıka de âşıka

Ki sana hem sıdk olam hem derd ü hem derman olam

• Gah halis gah muhlis olurum furkaan ile
• Gah Rahmanur Rahim ya Hayy ü ya Mennan olam

• Geh dönem bir şems olam zerremde yüz bin arş ola

Geh yine tuğyan olam alemlere tufan olam

• Evveli Hu ahırı hu ya Hu illa Hu olam
• Evvel ahır kala vü men aleyha fan olam

• Sözcükler:

Handan: neşeli, sevinçli,

Giryan: üzgün, ağlayan,

Arş: gökyüzü,

Şems: güneş,

Gerdan: dönen, boyun,

Gerdun: evren, gökler,

Yedi dört onsekiz dokuz: yedi gezegen, dört varlık cevheri, on

sekiz bin alem ve dokuz kat gökyüzü,

Terah: gam keder,

Teberra: sevmemek, yüz çevirmek, lanetlemek,

Mümeyyiz: ayırdedici,

Müdebbir: tedbirli,

Nakıs: eksikli,noksanlı,

Batn-ı Hut: Balık karnı, Yunus peygemberi simgeler,

Esfeller: enaşagılar,

Cevlan: gezinmek,

Nisyan: unutkanlık, unutma,

Ma'kuulat: akıllaanlaşılabilir,

Takrir ü beyan: anlatmak ve bildirmek, açıklamak,

Makhurat:kahredilmişler, kahredilmişlik,

Keyvan: Zuhal yıldızı, Uranus,

Tefrid-Münferid: tek tek yalnız,

Tecrid-Mücerrid: ayrılma, ayrılmış tek,

Çevgan: topoyunu sopası,

Efreng: Frenk, Fransız,

Düzah: Cehennem,

Merdud: reddedilmiş

Tayyar: uçan, bir savaşta kolları kesilerek şehid düşen Hz.

Ali'nin kardeşi Cafer'in lakabı,

Perran: uçan,

Ami: irfan sahibi olmayan,

Nami: büyüyen,boy atan,

Cami: camdan, cama ait,

Kami: muradına ermiş,

Nakam: muradına ermemiş,

Nadan: bilmeyen, cahil,

Ahzan: hüzünler,

Şakir: şükreden,

Zakir: zikreden,

Mihman: konuk, misafir,

Bercis: 6. kat gökteki Jupiter yıldızı

Bukrat: İ.Ö. 5yy. yaşadığı sanılan yunanlı hekim Hippokrates,

Calinos: İ.S. 181 yılında Bergama'da ölen Yunanlı hekim.

Circis: peygamberlerden biri

Lokman: otların dilinden anlayan, onların hangi derde deva olduklarını öğrenen ve Eyub peygamberin yeğeni ya da kuzeni olarak tanınan hekim,

Hurd u ham: kırık ve bükük,

Nevkar: yeni işe başlamış,

Neykar: Ney çalan,

Gerdar: iş

Güftar: söz,

Levn: renk, boya, beniz,

Bilevn: renksiz,

Bikan: kaynaksız, temelsiz, özü olmayan,

Musi: Musa peygamber,

Gümrah: yolunu yitirmiş, sapmış

Hemrah: yolları bir, yoldaş,

Ger: eğer,

Girdar: iş,

Berdar: dârağacına çekilmiş,

Beyaban: Çöl,

Serab: çöllerde görünen hayali su, göl, deniz,

Türab: toprak,

Derban: kapıcı,

Sergerdan: başı dönmüş, sersem,

Rehbin- Rehban:yol bekçisi,

Ruhban: rahipler,

Rüçhan: üstün olma, üstünlük,

Dehban: Köyağası

Bihoş: hoş olmayan,

Nan: ekmek,

Halis Muhlis: öz be öz,

Furkaan: doğruyu eğriyi ayıran Kur'an,

Rahmanir Rahim ya Hayy u Mennan tuğyan: Esirgeyen bağışlayan ve bol nimet veren Tanrı,

Hu: O (Allah)

17.

Ata belinden bir zaman anasına düştü gönül

Haktan bize destur oldu hazineye düştü gönül

• Orda beni can eyledi et ü sünek kan eyledi
• Dört ü on gün diyiceğiz deyritmeğe düştü gönül

• Yürür idim anda pinhan Hak buyruğu vermez aman

Vatanımdan ayırdılar bu dünyaya düştü gönül

• Beni beşiğe urdular elim ayağım sardılar
• Önden acısın verdiler tuz içine düştü gönül

• Günde iki kez çözerler başıma akça dizerler

Ağzıma emcek verirler nefs kabzına düştü gönül

• Bu nesneyi terkeyledim yürümeye azmeyledim
• On ki süneğin yazarlar elden ele azmeyledim

• Oğlan iken sultan kopar kim elin kim yüzün öper

Akıl bana yoldaş oldu sultanlığa düştü gönül

• Bu çağ ile sakal biter görenin gülmesi tutar
• Güzeller katında biter sevisiye düştü gönül

• Hayırdan şerri çok sever işlemeğe becid iver

Nefsinin dileğin kovar nefs evine düştü gönül

• Kırk beşinde suret döner kara sakala ak iner
• Bakıp şeybetin göricek yoldurmağa düştü gönül

• Yola gider başaramaz yiğitliğe eli varmaz

Bu nesneleri koyuban yuvanmağa düştü gönül

• Oğul aydur bund'ölmez kız aydur yerinde durmaz
• Hiç kendi halinden bilmez halden hale düştü gönül

• Öliceğiz şükrederler sinden yana iletirler

Allah adın zikrederler çok şüküre düştü gönül

• Su getürüler yumağa kefen sararlar komağa
• Ağaç ata bindireler teneşire düştü gönül

• Eğer varısa amelin yegin olur senin sinin

Eğer yoğısa amelin oddan şarab içti gönül

• Yunus anlayıver halin şuna uğrayısar yolun
• Burda elin erer iken hayr işlere düşgil gönül

• Sözcükler:

Sünük: kemik,

Becid: önemli,

Yuvarmak: ağır davranmak,

Uğrayısar: uğrarsa

18.

Bir nazarda kalmayalım gel dosta gidelim gönül

Hasret ile ölmeyelim bir dosta gidelim gönül

• Gel gidelim can durmadan suret terkini urmadan
• Araya düşman girmeden gel dosta gidelim gönül

• Gel gidelim kalma ırak dost için kılalım yarak

Şeyhin katındadır durak gel dosta gidelim gönül

• Terkedelim il ü şarı dost için kılalım zarı
• Ele getirelim yarı gel dosta gidelim gönül

• Bu dünyaya kalmayalım fanidir aldanmayalım

Bir iken ayrılmıyalım gel dosta gidelim gönül

• Biz bu cihandan geçelim o dost iline uçalım
• Arz u hevadan geçelim gel dosta gidelim gönül

• Kılavuz olgıl sen bana yönelelim dosttan yana

Bakmayalım önden sona gel dosta gidelim gönül

• Bu dünya olmaz payidar aç gözünü canın uyar
• Olgıl bana yoldaş u yar gel dosta gidelim gönül

Ölüm haberi gelmeden ecel yakamız almadan

Azrail hamle kılmadan gel dosta gidelim gönül

• Gerçek erene varalım Hakk'ın haberin soralım
• Yunus Emre'yi alalım gel dosta gidelim gönül

• Sözcükler:

Yarak: azık silah gibi yarayan nesne,

Payidar: kalan, ölümsüz

19.

Bu mülke garip geldim ben bu elden bezerim

Bu tutsaklık tuzağın demi geldi üzerim

• Dost bize gelsin demiş bizim kaydımız yemiş
• Yüzümün karasından teberrükler düzerim

• Dört kitabın ma'nisin okudum tahsil ettim

Ne hacet kim karayı ak üstüne yazarım

• Yedi mushaf ma'nisi bellidir bir Elif'te
• Be dedirmeniz bana ben bu yoldan azarım

• Bir Elif tahsil eden münezzehtir alemden

Endişe ikliminden niçin düşüp gezerim

• Şeriat oğlanları niçin yol keser bana
• Hakıykat denizinde bahrı oldum yüzerim

• Ben andan bunda geldim ben onu bunda buldum

Mansur'um dâra geldim uş kül oldum tozarım

• Bir çeşmeden akan su acı tatlı olmaya
• Edeptir yermek bana bir lüleden sızarım

• Karanu dünler olsa yollar hiç eğlenmese

Kılavuzum er olsa ben ne için azarım

• Yetmiş iki millete suçum budur Hak dedim
• Korku hıyanetedir ya ben niçin kızarım

• Yunus bu kuş dilidir bunu Süleyman bilir

Gerçek eren bu yolda ne dediğin sezerim

Sözcükler:

Kaydımız yemiş: üstümüze fazla düşmüş,

Karanu: karanlık,

Teberrük: kutlamak, hediye,

Münezzeh: arınmış

20.

Benim bunda kararım yok ben bundan gitmeğe geldim

Bazerganım metaım çok alana satmağa geldim

• Ben gelmedim da'vi için benim işim sevi için
• Gönüller dost evi için gönüller yapmağa geldim

• Dost esriği deliliğim âşıklar bilir neliğim

Denşiriben ikiliğim birliğe yetmeğe geldim

• Ol hocamdır ben kuluyum dost bahçesi bülbülüyüm
• Ol hocamın bahçesine şad olup ötmeğe geldim

• Bunda biliş olan canlar anda bilişirler imiş

Bilişiben hocam ile halim arzetmeğe geldim

• Siz Yunus'dan sorun haber dost kandayısa anda var
• Haberi gel gör benden al ben onu görmeğe geldim

• 21.

Ey yarenler ey kardeşler sorun bana kandayıdım

Işk denizine dalıban derya-yı ummandayıdım

• Bu yerler bunda gelmeden gökler melaik dolmadan
• Mülke bünyad urulmadan mülkü yaradandayıdım

• Kaygı eli ermezidi gussa gözü görmezidi

Endişe şehrinden daşra bir ulu mekândayıdım

• Bu işlerde olan kişi terketsin cümle teşvişi
• İçeriden içeri bir key latif nihandayıdım

• Dört kitabı okumadan ayırıp seçip almadan

Ezber ettim sabakımı bu ışkı hanendeyidim

• Padişahtan destur oldu bizi bunda mülke saldı
• İki cihan uçmak oldu uçmakda Rıdvan'dayıdım

• Ol kim beni bekleridi her kandasam saklarıdı

Işk urganı ucundaki kandildeki candayıdım

• Yıldızıdım nice zaman gökte melaik arzuman
• Cebbar-ı alem hükmeder ben ozaman andayıdım

• Yüz yetmiş bin feriştehler saf bağlayıp durucağız

Cebrail'i anda gördüm ol ulu divandayıdım

• Doksan bin kelimeyi hak söylüyecek Habib ile
• Otuz bini sırrolacak ben ol sırrolandayıdım

• Ben bu suretten ileri adım Yunus değiliken

Ben ol idim ol ben idi bu ışkı sunandayıdım

Sözcükler:

Denşiriben: devşiriben,

Bilişmek: tanışmak, dost olmak,

Şad olmak: sevinmek

22.

Senin bu demekliğin ma'nide usul değil

Bir kapı kullarına şaşı bakmak yol değil

• Sen sana yararısan bu sözden duyarısan
• Nereye bakarısan demegil sen ol değil

• Yetmiş iki milletin hem maşuku oldurur

Aşkı maşukundan ayırmaklık fal değil

• Küfrünü atar iken imanın vurma sakın
• Hırs bizimle düşmandır bilişlidir el değil

• İşbu sözden bir haber muhtasardır muhtasar

Et bir eri ihtiyar kahıtlıktan bol değil

• Beşe bu kuş dilidir bunu Süleyman bilir
• Sana derim ey hoca bu dil tehi dil değil

• Sağa sola bakmadan hoş söyler Tapduk Yunus

O gerçeğe âşıklar külli sağdır sol değil

Sözcükler:

Maşuk: sevilen, sevgili,

Muhkasardır muhtasar: kısa mı kısa, özet mi özet,

Kahıtlık: kıtlık,

İhtiyar etmek: seçmek,

Beşe: emir, bey, paşa,

Tehi dil: boş gönül

23.

Bir gönül yıktın ise bu kıldığın namaz değil

Yetmiş iki millet dahi elin yüzün yumaz değil

• Ne erenler geldi geçti bunlar yurdu kaldı göçtü
• Pervaz vurup Hakka uçtu hüma kuşudur kaz değil

• Yol odur ki doğru vara göz odur ki Hakkı göre

Er odur alçakta dura yüceden bakan göz değil

• Doğru yola gittin ise er eteğin tuttunısa
• Bir hayır da ettin ise birine bindir az değil

• Yunus bu sözleri çatar sanki balı yağa katar

Halka ma'taların satar yükü gevherdir tuz değil

Sözcükler:

Pervaz vurmak: uçmak,

Hüma Kuşu: devlet kuşu

24.

Yarab bu ne derttir derman bulunmaz

Ya bu ne yaradır zahmı belirmiz

• Benim garip gönlüm ışktan usanmaz
• Varır ışka düşer hiç bana dönmez

• Döner ğönlüm bana öğüt verir çok

Âşık olan gönül aşktan usanmaz

• Âşık ki cana kaldı âşık olmaz
• Canın terketmeyen ma'şuku bulmaz

• Işk bazarıdır bu canlar satılır

Satarım canımı hiç kimse almaz

• Âşık bir kişidir bu dünya malın
• Ahiret korkusun bir çöpe saymaz

• Bu dünya ol ahiretten içeri

Âşıkın yeri var kimesne bilmez

• Âşık öldü diye sala verirler
• Ölen hayvan olur âşıklar ölmez

• Beyim arif isen var sen yoluna

Bunda başlar yiter kanlar sorulmaz

• Erenler meydanı Arş'tan uludur
• Salarlar çevganı topu belirmez

• Erenler kapısı mürvet kapısı

Sıtkıla gelenler mahrum günelmez

• Yunus bu tevhide garkoldu gitti
• Geri gelmekliğe akıl derilmez

• Sözcükler:

Çevgan: top oyunu sopası,

Mahrum günelmez: yoksun kalmaz

25.

Ben dervişim diyen kişi işbu yola ar gerekmez

Derviş olan kişilerin gönlü giğdir dâr gerekmez

• Derviş gönülsüz gerektir sövene dilsiz gerektir
• Dövene elsiz gerektir halka beraber gerekmez

• Halka benzetmeye işin süre gönülden teşvişin

Yüzbini birdir dervişin arada ağyar gerekmez

• Eğer derviş isen derviş cümle alem sana biliş
• Fuzulluğu hulka değiş arada ağyar gerekmez

• Derviş olan kişilerin miskinliktir sermayesi

Miskinlikten özge bize mal ü mülkü şar gerekmez

• Er elini aldın ise ere gönül verdin ise
• İkrar ile geldin ise pes ere inkar gerekmez

• Yunus gördün sen bir eri artırma gördüğün biri

Şudur budur deyübeni derviş tar u mar gerekmez

Sözcükler:

Teşviş: karıştırma, zihni bulandırma,

Fuzulluk: fodulluk, gereksiz tavır ve iş,

Ağyar: yabancı, gayrılar, düşman,

Hulk: huy hus,

Tar u mar: paramparça

26.

Gayrıdır her milletten bu bizim milletimiz

Hiç dinde bulunmadı din ü diyanetimiz

• Bu din ü diyanette yetmiş iki millette
• Bu dünya o ahrette ayrıdır ayatımız

• Zahir suya banmadan el ayak deprenmeden

Baş sücuda inmeden kılınır taatımız

• Ne Kabe vü ne mescid ne rüku u ne sücud
• Hak ile daim becid olur münacatımız

• Ger Kabe'ye varalım ger mescide girelim

Ger suyla yunulalım çün bile illetimiz

• Su ne kadar arıda çün yavuz fi'lin senin
• Meğer bizi pak ede Hak'tan inayetimiz

• Kimin sözün kim bile akıl ermez bu hale

Yarın anda bell'ola Müslüman mürtedimiz

• Yunus canın yenile kim dostluğun anıla
• Işk ile dinlerısen bilesin kudretimiz

• Sözcükler:

Ayat: ayetler,

Taat: tapınma, ibadet

Becid: önemli,

Münacat: dua, sessiz yakarı

27.

Biz kime aşuksavuz alemler ona âşık

Kime değil diyelim bir kapıdır bir tarık

• Maşuka neyi sevse lazımdır sevmek onu
• Dostumuzun dostuna yad endişe ne layık

• Sen gerçek âşık isen dostun dostuna dost ol

Ger böyle olmaz isen dostum demegil bayık

• Kime az bakarısan aslı yüce yerdedir
• Az görme çok gör onu böyle gelmiştir tarıyk

• Yetmiş iki millete kurban ol âşık isen

Ta âşıklar safında imam olasan sadık

• Sen Hakka âşıkısan Hak sana kapı açar
• Ko seni beğenmeyi varlık evini bir yık

• Has u am muti asi dost kuludur cümlesi

Kimi aydıbilesin gel evinden taşra çıkş

• Yunus'un bu danışı genci nihan sözüdür
• Dosta âşık olanlar iki cihandan farık

• Sözcükler:

Bayık:Gerçek, doğru,

Has u am: yüksek baka ve halk,

Aydıbilesin: diyebilesin

28.

İlim ilim bilmektir ilim kendin bilmektir

Sen kendini bilmezsen ya nice okumaktır

• Okumaktan ma'ni ne kişi Hakkı bilmektir
• Çün okudun bilmezsin ha bir kuru emektir

• Okudum bildim deme çok taat kıldım deme

Eri Hak bilmezisen abes yere yelmektir

• Dört kitabın ma'nisi bellidir bir Elif'te
• Sen Elif'i bilmezsin bu nice okumaktır

• Yiğirmi dokuz hece okursun uçtan uca

Sen Elif dersin hoca ma'nisi ne demektir

• Yunus Emre der hoca gerekse bin var hacca
• Hepisinden iyice bir gönüle girmektir

• Sözcükler:

Abes yere yelmek: utanılacak yere koşmak

29.

Hakıykat erenleri şer'ile bilmediler

Hakıykat dirliğini riya dirilmediler

• Hakıykat bir denizdir şeriattır gemisi
• Çoklar girdi gemiye denize dalmadılar

• Şeriat oğlanları bahsedip da'vi kılar

Hakıykat erenleri da'viye kalmadılar

• Dört kitabı şerh eden hakıykatte asıdır
• Zira tefsir okuyup ma'nisin bilediler

• Yunus nefsini öldür bu yola geldinise

Nefsin öldürmeyenler bu demi bulmadılar

Sözcükler:

Müderris: Medrese hocası

30.

Söylememek harcısı söylemeğin hasıdır

Söylemeğin harcısı gönüllerin pasıdır

• Sözü doğru desene Kulıl Hak dedi Çalap
• Bugün yalan söyleyen yarın utanasıdır

• Bu gönüller pasını yuyuban gidermeye

Şol sözü söylegil kim sözün hülasasıdır

• Cümle yaratılmışa birlik ile bakmayan
• Halka müderris ise hakıykatta asıdır

• Şer'ile hakıykatın vasfını aydam sana

Şeriat bir gemidir hakıykat deryasıdır

• Hitama muhkem ise tahtaları geminin
• Deniz mevç urucağız anı uşadasıdır

• Bundan içeri haber işit aydayım ey yar

Hakıykatın kafiri şer'in evliyasıdır

• Şuride olanların binihayet dünyada
• Akıl gönül fehim can fikir anın nesidir

• Biz talibleriz her dem ışk sabakın okuruz

Çalap müderris bize ışk hod medresesidir

• Evliya safa nazar edeli günden beri
• Hasıl oldu Yunus'a her ne kim vayasıdır

• Sözcükler:

Mevç urmak: dalga çıkarmak,

Uşadasıdır: kırıp dökesidir,

Vaya: nasip, pay

31.

Haktan inen şerbeti içtik elhamdülillah

Ol kudret denizini geçtik elhamdülillah

• Şu karşıki dağları meşeleri bağları
• Sağlık sefalık ile aşıtık elhamdülillah

• Kuruyuduk yaş olduk ayağidik baş olduk

Kanatlandık kuş olduk uçtuk elhamdülillah

• Vardığımız illere şol sefa gönüllere
• Baba Tapduk ma'nisin saçtık elhamdülillah

• Beri gel barışalım yad isen bilişelim

Atımız eğerlendi eştik elhamdülillah

• İndik Rum'u kışladık çok hayr ü şer işledik
• Uş bahar geldi geri göçtük elhamdülillah

• Dilfilli pınar olduk ırıldık ırmak olduk

Aktık denize daldık taştık elhamdülillah

• Tapduk'un tapusunda kul olduk kapısında
• Yunus miskin çiğ idik piştik elhamdülillah

• Sözcükler:

Irılmak: ayrılmak, ayrılıp uzaklaşmak

32.

Hakkı kaçan bulasın Hakka kul olmayınca

Erenlerin eşiğin yasdanıp yatmayınca

• Bir bağ ki viran ola içi dikenle dola
• Ayıtlamak neylesin od ile yanmayınca

• Issızlık u yabanda od mu bulunur anda

Kavı taşı çakmağı bir yerde olmayınca

• Issızlıkta kalma sen odunu söndürme sen
• Odu kaçan bulasın ocağa varmayınca

• Ol hakıykat güneşi doğar vahdet burcundan

Şule vermez Yunus'a hicaplar gitmeyince

Sözcükler:

 

Ayıtlamak: yabancı ot ve bitkilerden, yabancı ögelerden temizlemek

33.

Ey kopuz ile çeşte aslın nedürür işte

Sana sual sorarım aydıvır bana uş de

• Aydur aslımdır ağaç koyun kirişi birkaç
• Gel irşetim dinle geç aklı koma beleşte

• Aydırlar bana haram ben oğruluk değilem

Çünkü aslım mısmıldır ne varımış kirişte

• Bana kiriş dediler ışka giriş dediler
• Benim adım ışk verdi ben durmazam kolmaşta

• Şadılığıla geldim işbu aleme doldum

Mürüvvetler düzüldüm kodular işbu düşde

• Ağaç deri derildi kiriş ile bir oldu
• Işk denizine daldı bahane yok bu işte

• Mevlana sohbetinde saz ile işret oldu

Arif ma'niye daldı çün biledir ferişte

• Ferişteyi anmaktan bilesin murat nedir
• Gece gündüz biledir senin ile her işte

• Ol feriştehler adı Kiramen Katibindir

Yazmaktan usanmazlar ırmazlar yaz u kıştan

• Birisi sağ omzunda birisi sol omzunda
• Birisi hayrın yazar birisi şer cümbişte

• Kagıtları tükenmez ne hot mürekkepleri

Aşınmaz kalemleri kayımlardır ol işte

• Hem meyhaneye varır hem büthaneye girer
• Bunlar saklarlar seni sen gafilsin bu işte

• Yunus imdi Sübhan'ı vasfeylegil gönülde

Ayrı değil ariften bu kopuz çeşte ile

Sözcükler:

Kopuz: ilkel saz,

Çeşta: altı telli saz,

Kiriş: bükülmüş koyun bağırsağı,

Mısmıl: helal olan, İşret: eğlence

34.

Ol Çalab'ımın ışkı bağrımı baş eyledi

Aldı benim gönlümü sırrımı faş eyledi

• Yürür isem gönlümde söyler isem dilimde
• Çalab kendi nurunu gözüme tuş eyledi

• Can gözü onu gördü dil ondan haber verdi

Can içinde oturmuş gönlümü Arş eyledi

• Canda yanar çerağı gönüldedir durağı
• Gönül dağı can dağı ışk ile cuş eyledi

• Bir kadeh sundu cana can içti kana kana

Dolu geldi peymane canım sarhoş eyledi

• Esrik oldu canımız dür döker lisanımız
• Ol Çalab'ımın ışkı beni derviş eyledi

• Ben nice derviş olam ye Hakk'a kulum diyem

Yüz bin benim gibiyi ışk hırka-puş eyledi

• Yunus imdi avunur dostu gördü sevinir
• Erenler maahfilinde ışkı cünbiş eyledi

• Sözcükler:

Tuş eyledi: rastladı,

Hırka puş: hırka giyen,

Mahfil: toplantı yeri

35.

Aşkın aldı benden beni bana seni gerek seni

Ben yanarım dün ü günü bana seni gerek seni

• Ne varlığa sevinirem ne yokluğa yerinirem
• Işkın ile avunurum bana seni gerek seni

• Işkın âşıklar öldürür ışk denizine daldırır

Tecelliyile doldurur bana seni gerek seni

• Işk şarabından içem Mecnun olup yola düşem
• Sensin dün ü gün endişem bana seni gerek seni

• Sufilere sohbet gerek ahilere ahret gerek

Mecnunlara Leyli gerek bana seni gerek seni

• Eger beni öldüreler külüm göğe savuralar
• Toprağım anda çağıra bana seni gerek seni

• Yunus'durur benim adım geldikçe artar odum

İki cihanda maksudum bana seni gerek seni

Sözcükler:

Tecelli: görünme, ortaya çıkma

36. Münacaat

Ya ilahi ger sual etsen bana

Cevabım iş budurur anda sana

• Ben bana zulmeyledim ettim günah
• Neyledim nettim sana ey padişah

• Gelmeden dedin hakıma kem deyü

Doğmadan dedin "Asi Adem'' deyü

• Sen ezelden beni asi yazasın
• Doldurasın aleme avazesin

• Ben mi düzdüm beni sen düzdün beni

Pür ayıp nişe getirdin ey gani

• Gözüm açıp gördügüm zindan içi
• Nefs ü heva pür dolu Şeytan içi

• Habs içinde ölmeyeyim deyü aç

Mısmıl u murdar yedim bir-iki kaç

• Nesne eksildi mi mülkünden senin
• Gecti mi hükmüm ye hükmünden senin

• Rızkını yeyip seni aç mı kodum

Ye yeyip öynünün muhtaç mı kodum

• Kıl gibi köprü gerersin geç deyü
• Gel seni sen tuzağımdan seç deyü

• Kıl gibi köprüden adem mi geçer

Ya düşer ya dayanır ya uçar

• Kulların köprü yaparlar hayr için
• Hayrı budur ki geçerler seyr için

• Ta gerek bünyadı muhkem ola ol

Ol geçenler ayıda uş doğru yol

• Terezi korsun hevaset tartmağa
• Kastedersin beni oda atmağa

• Terezi ana gerek bakkaal ola

Ya bazergan tacir ü attar ola

• Çün günah murdarların murdarıdır
• Hazretinde yaramazlar karıdır

• Sen gerek lütf ile anı örtesin

Pes ne hacet murdar açıp tartasın

• Sen temaşa kılasın ben hoş yanam
• Haşe lillah senden ey Rabb-el Enam

• Sen basirsin hod bilirsin halimi

Pes ne hacet tartasın a'malimi

• Geçmedi mi intikamın öldürüp
• Çürütüp gözüme toprak doldurup

• Hiç Yunus'dan değdi mu sana ziyan

Sen bilirsin âşıkara vü nihan

• Bir avuç toprağa bunca kıyl ü kaal
• Neye gerek ey kerim ü Zül-Celal

• Sözcükler:

Pür: dolu,

Niş: diken, zehir,

Ayıtmak: demek,

Hevaset- Hebaset: pislik, kötülük,

Tacir: tüccar,

Attar: aktar, güzel kokular satan,

Lütf: hoşluk, güzellik, iyi davranış,

Kıyl u kal: dedikodu, boş söz,

Zul-Celal: ululuk sahibi, Tanrının bir sıfatı

38.

Âşık sana bir sözüm var

Bu Arş nenin üstündedir

• Hikmetine akıl ermez
• Bu Arş Kürs'ün üstündedir

• Kamil sana bir sözüm var

Bu Kürs nenin üstündedir

• Hikmetine akıl ermez
• Bu Kürs Kevn'in üstündedir

• Derviş sana bir sözüm var

Kevin nenin üstündedir

• Hikmetine akıl ermez
• Kevin gökler üstündedir

• Âşık sana bir sözüm var

Gökler nenin üstündedir

• Hikmetine akıl ermez
• Gökler yerin üstündedir

• Kamil sana bir sözüm var

Yerler nenin üstündedir

• Hikmetine akıl ermez
• Yerler öküz üstündedir

• Yüzünü Hürmüz'e tutmuş

Kuyruğun Fireng'e atmış

• Yeri göğü saran öküz
• Yüz on dört bin yaşındadır

• Titreyişi zelzeledir

Boynuzları velveledir

• On iki ayağı vardır
• Her biri bir köşededir

• Âşık Yunus söyler bunu

Ne güzel yaratmış Gani

• Çifte koşayıdım onu
• Hikmet onun işindedir

• Sözcükler:

Arş: Kubbe, taht; Tanrının tahtında oturduğu göğün dokuzuncu katı.

Kürs: Makam, oturulacak yüksekçe yer. Arş'ın altında olduğu inanılan gökyüzü tabakası.

Kevn, Kevin: Alem, varlık alemi, var olma, mevcudiyet, yeryüzü

Hürmüz: Zerdüşt inancında İyilik Tanrısı. Burada Basra körfezindeki Hürmüz boğazı kastediliyor.