Son Makaleler

  • Alevilik İnsanı Anlamlı Yaşama Götüren Yoldur

    Alevilik İnsanı Anlamlı Yaşama Götüren Yoldur


    Şu yer yüzünde yasayan zenci-beyaz-sarı, kadın-erkek, genç-yaşlı, Afrikalı-Avrupalı-Asyalı-Amerikalı, Budist-Katolik-Yahudi-Sünni-Şii... bütün renklerden, kıtalardan, sosyal sınıflardan, inançlardan, uluslardan, etnik kimliklerden insanların tek bir amacı vardır: anlamlı bir hayatın, mutlu yaşamın sahibi olmak.






    Doğmak, dünyaya gelmek insanın iradesi dışında gerçeklesen bir fenomendir. İnsan irade dışı dünyaya geliyor, ancak bu dünyayı terk etmek için insan irade ile donatılmıştır. İnsanoğlu/kızı istediği vakit davet edilmeden geldiği dünyadan kendi iradesi ile çekip gidebilir. Kişi bu dünyadan çekip gitmek istediği vakit, hiç kimsenin onu burada zorla tutmaya gücü yetmez.

    Böyle bir iradeye, seçim gücüne sahip insan genelde dünyada kalmayı ve çoğalmayı tercih ediyor (Elbette terk-i diyar edenler vardır. Ancak her şeyde olduğu burada da istisnalar kaideyi bozmaz).

    İnsanoğlu iradesi dışında geldiği dünyada kendi öz iradesi, seçimi sonucu, bin bir zorluğa rağmen kalıyor/yaşıyor. Neden bin bir soruna rağmen, acılara rağmen insanoğlu büyük bir hırsla, tutkuyla, son nefesini verene kadar yaşama asılıyor/sarılıyor?

    Çünkü bütün zorluklara rağmen, acılara, yenilgilere, yetmezliklere, eksiliklere rağmen yaşamak güzeldir. Güzel olduğu için insanoğlu bütün zorluklara rağmen yaşamayı seçiyor. Direniyor, mücadele ediyor, yeniliyor, acı çekiyor... ancak ne olursa olsun yaşama olan tutkusundan vazgeçmiyor. Her doğan güne umutla yaklaşıyor. Bütün çelişkilere karşın yaşamanın umut demek olduğunu, anlam olduğunu, mutluluk olduğunu biliyor.

    Bütün insanların -belkide tek ortak- amacı mutlu olmak, anlamlı bir yaşamın sahibi olmaktır. Bütün diğer şeyler bu ana amaca hizmet, destek niteliğindedir.

    İnsan nasıl mutlu bir yaşamın, anlamına uygun bir hayatın sahibi olur?

    İnsan güçlü olduğu oranda mutluluğa ve anlama ulaşır.

    Nasıl ki mutluluğun ve anlamına uygun bir yaşamın standartlaşmış bir tarifi yoksa, aynı şekilde güçlü olmanında standartlaşmış bir tanımı yoktur.

    Mutlu insan kimdir? Mutlu insan, anlamlı bir hayat süren insan güçlü insandır.

    Güçlü insan kimdir? Veya hangi kritere göre kişi güçlüdür, güçsüzdür? İnsan nasıl güçlü bir kişilik olabilir? Güçlü olmak için neler yapmak gerekiyor? Maddi olarak belli bir düzeyi yakalamış olan her kişi güçlü insan mıdır?

    Mutluluk ve anlam dolu bir hayatın sahibi olabilmek için güçlü olmak gerekiyor. Çünkü ancak güçlü olan bir kişilik yaşamdaki sorulara cevap, sorunlara çözüm getirebilir. Eğer kişi güçsüzse sorunlar altında ezilip yok olur. Bu tür ezik bir kişilik mutluluk ve anlam dolu bir yaşamdan çok çok uzak bir yaşamın sahibi bir kişiliktir.

    Güçlü olmak çok çok büyük maddiyata sahip olmak değildir. Şüphesiz maddiyat ve beraberinde getirdiği bazı avantajlar önemlidir. Ancak tek başına para, mal, mülk sahibi olmak güçlü bir kişilik, dolayısıyla mutlu bir kişilik olduğu anlamına gelmiyor.

    Güçlü olmak bütünlüklü olarak güçlü olmaktır. En önemlisi hayatın anlamlı olduğunun ve zamanın çok değerli olduğunun idrakinde olarak bilinçli bir tercih yapmaktır. Bu tercih, “benim yaşamamda bir anlam var, hayat güzeldir, ben bu anlama ve güzelliğe uygun olarak yaşayacağım” tercihidir. Böylesi bir seçimi yapan kişilik şüphe yok ki anlamına uygun bir hayatın ilk adımını atmıştır.

    Bu seçimi yapan kişi her şeyden önce kendisiyle, çevresiyle, doğayla, (evrenle) barışık bir şekilde yaşamayı esas almalıdır. Kavga yerine kardeşliği, bencillik yerine paylaşımı, düşmanlık yerine dostluğu, ayrımcılık yerine birlikteliği, savaş yerine barışı... esas almalıdır.

    Bize göre Alevilik inancı insanı anlamlı ve mutlu bir hayata götüren yoldur. Alevilik inancı yukarıdaki satırlarda da belirtildiği gibi kişiye kendisiyle barışık olmayı ve olumsuz olan, ayrılık, kavga çıkartan bütün tutum ve davranışlardan uzak durmayı ilke olarak sunan bir inançtır.

    Alevilik inancı kişiye salt çevresiyle olan ilişkilerinde kılavuzluk etmez, bununla beraber kişinin içsel derinliğine doğru yolculuğunda da kılavuzluk eder. Dolayısıyla Alevilik inancı insanı bir bütün halde güçlendiren ve insanı anlamlı bir hayata, mutlu bir hayata götüren yoldur.  

    Alevilik inancı insanı güçlendirir. İnsanın nasıl bütünlüklü olarak güçlü olacağının yolunu gösterir. Tarihte olduğu gibi günümüzde de (ve gelecekte de) sayısız insani nihai hedef olan anlam ve mutluluğa götürmüş bir yoldur Alevi yolu.

    Gerçek manada Aleviliği benimsemiş, bu yolun doğrularını ve değerlerini içselleştirmiş, bu doğrular ve değerlerle bütünleşmiş olan herkes güçlü, dolayısıyla mutluluk dolu bir hayatın sahibi olur.

    Devamı..
  • Çerağ/Delil - Alevi Alevilik

    Çerağ/Delil


    Çerağ ve delil kelimeleri/kavramları genel manada bir birinden farklı anlamlara sahip olmakla beraber Alevi inancında birlikte kullanılan kavramlardır. Çerağ kelimesi Farsça bir kelime olup kandil, güneş, mum, lamba, çıra anlamına gelmektedir. Delil ise Arapça bir kavram olup rehber, yol gösterici, kılavuz anlamına gelmektedir. 




    Cemlerimizdeki on iki hizmetlerden biride çerağı yakma, başka bir kavramla delili uyandırma görevidir. Bu hizmete hem çerağcı hemde delilci denilir. Çerağ ve delil Alevi inancında bir birinin içine geçmiş, biri diğerinin yerine kullanılan, birbirini tamamlayan kavramlardır. Bu elbette öylesine oluşmuş bir birliktelik değildir. Bunun oluşumunun bir çok anlamı olmakla beraber asıl anlaşılması gereken veya anlam verilmesi gereken batıni manasıdır. Dışsal/zahiri olarak bile bu kavramlar yan yana getirildiğinde anlamak isteyenler için epey anlamlar vardır. Bir yandan ışık, diğer yanda yol göstericilik!

    Çerağ yakıldığı, delil uyandırıldığı zaman salt gün yüzüne çıkan güzellikler, aydınlanan mekan değildir. Asıl aydınlanan insanın kalbi ve bilincidir.

    Çerağ, Allah'ın nurudur. Daha yer gök hiç bir şey yokken o nur vardi. Her şey o nurdan meydana gelmiştir. İşte çerağın yakılması o nurun bütünlüklü olarak, daim olarak yankısını bulmasıdır.

    Çerağın yakılması Muhammed Ali yolunun sevgiyle, aşkla olduğu kadar bilimle, irfanla bütün insanların yüreklerinin ve beyinlerinin aydınlanmasıdır. Aydınlanan insan, kendini bilen insan varoluşa en anlamlı cevabı verendir. Aydınlanan, aydınlık olan, çerağ misali yanan çevresini de aydınlatır. Bunlar ve bunlara benzer anlamları olan çerağın uyandırılması sadece cemle sınırlı kalmamalı. Her Alevi inançlı insan perşembeyi cumaya bağlayan gece mutlaka delili uyandırmalıdır. İster tek başına olsun, ister ailesi ile olsun mutlaka dua/gülbank eşliğinden delili uyandırmalıdır. İlk etapta ailenin anne babası delili uyandırmalı ama zaman zaman yaşı küçük de olsa çocuklara da bu görev verilmelidir. Yine cemlerde olduğu gibi delili söndürmek yoktur. Delili söndürmek yerine sır etmek vardır. Nasıl oluyor bu sır etmek? Örneğin çerağ olarak eğer bir mum yakılmışsa –ki genelde mum yakılıyor- o vakit klasik olarak üfleyerek çerağ söndürülmez. Bunun yerine yine gülbank okunarak işaret parmağı ile baş parmak hafif ıslatılıp delil bu iki parmak ile sır edilir/dinlendirilir.

     

     

    Nur suresi 35-36

    Allah, göklerin ve yerin Nur'udur. Onun nurunun örneği, içinde çerağ bulunan bir kandile benzer. Kandil, bir sırça içerisindedir. Sırça, inciden bir yıldız gibidir ki, doğuya da batıya da nispeti olmayan bereketli bir zeytin ağacından yakılır. Bu ağacın yağı, neredeyse ateş dokunmasa bile ışık saçar. Nur üzerine nurdur o. Allah, dilediğini kendi nuruna kılavuzlar. Allah, insanlara örnekler verir. Allah her şeyi bilmektedir.

     

    Kandil, Allah'ın yükseltilmesine ve içinde adının anılmasına izin verdiği evlerdedir. Orada sabah-akşam O'nu tespih eder.

     

     ***

     

     

    Çerağı Ruşen, Fahri Dervişan,

    Zuhuru iman, Himmeti Piran,

    Piri Horasan, Kürşadı meydan

    Kuvveyi Abdalan, Kanunu Evliya,

    Gerçeklerin demine hü.

    La feta illa Ali la Seyfa illa Zülfükar

    Bi nuru azametike ya Allah ya Allah ya Allah

    Ve bi nuru nübüvvetike ya Muhammet ya Muhammet ya Muhammet

    Ve biri nuru velayetike ya Ali ya Ali ya Ali

     

     

     ***

     

    Çün çerağı fahri uyandırdık, Huda'nın aşkına

    Seyyid-ül Kevneyn Muhammed Mustafa’nın aşkına

     

    Saki-i Kevser Ali'yyel Murtaza'nın aşkına

    Hem Hatice Fatıma, Hayrünissanın aşkına

     

    Şah Hasan, Hulki Rıza, hem Şah Hüseyni Kerbela

    Ol imam-ı etkiya Zeynel Abanın aşkına

     

    Hem Muhammed Bakir ol kim nesli Paki Murteza

    Cafer -üs Sadık İmamı Rehmümanın aşkına

     

    Musai Kazım İmamı Serfirazı ehli Hak

    Hem Ali Musa Rızayı Sabiranin aşkına

     

    Sah Taki ve Ba Naki hem Hasan-ül Askeri

    Ol Muhammed Mehdi Sahip Livanın aşkına

     

    Pirimiz üstadımız Bektaş Velinin aşkına

    Haşre dek yanan yakılan aşikanın aşkına

     

     

    ***

     

     

    Hata ettim Hüda yaktı delili

    Muhammed Mustafa yaktı delili

     

    Ol Ali Abâ’dan Haydar-ı Kerrar

    Ali’yyel Murtaza yaktı delili

     

    Hatice-Tül Kübra Fatima Zehra

    Ol Hayrün Nisa yaktı delili

     

    Hasan’ın aşkına girdim meydana

    Hüseyn-i Kerbela yaktı delili

     

    İmam Zeynel, İmam Bakır-ı Cafer

    Kâzım Musa Rıza yaktı delili

     

    Muhammed Taki’den hem Ali Naki

    Hasan-ül Askeri yaktı delili

     

    Muhammed Mehdiyi Ol Sahib-zaman

    Eşiğinde Ayet yaktı delili

     

    Bilirim Günahım hadden aşubdur

    Hünkâr-ı Evliya yaktı delili

     

    Oniki İmamdır bu nur Hatayi

    Şir-i Yezdan Ali yaktı delili

     

     

     ***

     

    Bismişah Allah Allah!

    Allah’tan bize ulaşan çerağımız sonsuza dek kılavuzumuz olsun!

    Çerağımız yansın yakılsın, Allah’ın nuru aşkına!

    Çerağımız yansın yakılsın, Peygamberliğin nuru aşkına!

    Çerağımız yansın yakılsın, velâyetin nuru aşkına!

    Çerağımız yansın yakılsın, Ehlibeyt’in nuru aşkına!

    Çerağımız yansın yakılsın, Pir Hünkâr Hacı i Veli Aşkına!

    Çerağımız yansın yakılsın, yolumuzun, birliğimizin, dirliğimizin aşkına!

    Sonsuza dek bu çerağ yolumuzun ve yaşantımızın ışığı ola.

    Gerçeğe Hü.

    Devamı..

Son Makaleler

Popüler